سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,228
تعداد مقالات67,750
تعداد مشاهده مقاله115,082,720
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,821,486
شهریاری, سهراب, ئمی, فرزین قا, حرمی, سید رضا موسوی, سعیدی, عبدالله. (1383). ویژگی های ساختاری و جایگاه تکتونیکی مجموعه افیولیت «دره انجیر» شمال خاور ایران. , 3(0), -.
سهراب شهریاری; فرزین قا ئمی; سید رضا موسوی حرمی; عبدالله سعیدی. "ویژگی های ساختاری و جایگاه تکتونیکی مجموعه افیولیت «دره انجیر» شمال خاور ایران". , 3, 0, 1383, -.
شهریاری, سهراب, ئمی, فرزین قا, حرمی, سید رضا موسوی, سعیدی, عبدالله. (1383). 'ویژگی های ساختاری و جایگاه تکتونیکی مجموعه افیولیت «دره انجیر» شمال خاور ایران', , 3(0), pp. -.
شهریاری, سهراب, ئمی, فرزین قا, حرمی, سید رضا موسوی, سعیدی, عبدالله. ویژگی های ساختاری و جایگاه تکتونیکی مجموعه افیولیت «دره انجیر» شمال خاور ایران. , 1383; 3(0): -.

ویژگی های ساختاری و جایگاه تکتونیکی مجموعه افیولیت «دره انجیر» شمال خاور ایران

مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
مقاله 8، دوره 3، شماره 0 - شماره پیاپی 1334، بهمن 1383    اصل مقاله (13.77 M)
نویسندگان
سهراب شهریاری؛ فرزین قا ئمی؛ سید رضا موسوی حرمی؛ عبدالله سعیدی*
چکیده
پنجره آق دربند دربردارنده تنها رخنمون پی سنگ پیش از ژوراسیک حوضه رسوبی کپه داغ در شمال خاوری ایران است. در بخش جنوب باختری این پنجره و در ناحیه دره انجیر تنها رخنمون سنگهای افیولیتی و آذرین پی سنگ کپه داغ را می توان مشاهده کرد. این مجموعه را از نظر پتروگرافیکی می توان به سه رده سنگی تقسیم کرد.
اولین رده شامل آمیزه افیولیتی متشکل از متاهارزبورگیت، سرپانتینیت و متاگابرو است که دچار دگرگونی و دگرسانی شده اند. دومین مجموعه توفهای اسیدی است که حکایت از محیطی کاملأ متفاوت و تشکیل آن بر روی لبه قاره (کمان ماگمایی) دارد. سومین رده سنگی نیز شامل رسوبات دگرگون شده فلیشی است که بصورت توالی شیل و ماسه سنگ لایه نازک دیده می‌شود. این واحدهای سنگی توسط سه دسته گسل بریده شده اند. قدیمی ترین گسلها شامل راندگی‌هایی با جهت شیب شمال خاوری است که توسط یک ناپیوستگی دگرشیب در زیر سازند کشف رود (ژوراسیک زیرین) قرار می‌گیرند. بنابراین زمان فعال بودن آنها به پیش از ژوراسیک برمی‌گردد. به عبارت دیگر، فرورانش در جنوب ورق توران سبب تشکیل منشور فزاینده ای در محل گودال اقیانوسی شده است و این گسلها در همین مرحله فعال بوده اند. پایان فرورانش و برخورد ورقهای ایران و توران در اواخر تریاس و در طی کوهزایی سیمرین سبب شده است تا این مجموعه بر روی لبه ورق ایران رانده و جایگزین شود. سپس فرسایش مجموعه خط درز که شامل افیولیت نیز می‌شود، رسوبات آواری مولاس را در بخش زیرین سازند کشف رود بر جای نهاده است.
به سبب بسته شدن حوضه رسوبی، کپه داغ ایجاد شده است. این گسلها نیز شیبی در جهت شمال خاور دارند و تمامی واحدهای رسوبی در حوضه کپه داغ را جابجا کرده اند. جنبایی آنها مربوط به کوهزایی آلپین است که همزمان با سبب بسته شدن حوضه دریایی نئوتتیس در محل کوههای زاگرس و حوضه اپی‌کانتیننتال کپه داغ در شمال البرز و جنوب ورق توران بوده است.
آخرین فرایند مهم تکتونیکی در حدود 5 میلیون سال قبل و در اثر برخورد ورق هند با آسیا رخ داده است که سبب ایجاد یک فشارش مورب و فعال شدن گسلهای امتداد لغز و مورب لغزی شده است که دراین منطقه دیده می شوند وامروزه همچنان فعال هستند.
حاصل فعالیت شدید این رده های گسلی در نهایت ایجاد یک کمربند چین خورده-گسلیده نازک ورق (Thin skinned fold-thrust belt) را کرده است که بخشی از آن در این محل دیده می شود.
کلیدواژه‌ها
آمیزه افیولیتی؛ بلوک توران؛ حوضه کپه داغ؛ کمربند چین خورده-گسلیده نازک ورق؛ گسل راندگی
عنوان مقاله [English]
-
چکیده [English]
The Aghdarband is the only pre-Jurassic basement of the Kopet-Dagh basin exposed in NE Iran. The ophiolithic and igneous rocks of the Kopet-Dagh are exposed in the southwestern part of the study area. This complex divided to three rock units. First unit is ophiolithe melange that contains metaharzburgite, serpentinite and metagabro that are metamorphosed and alterated. Second unit is acid tuffs that forms in the different location at the edge of continental margin (magmatic arc). Third unit is a flysch type metamorphosed sediments that contains sequence of thin bedded shale and sandstone. These rock units are affected by three stage of faulting. First fault series are the thrust faults with northeast dipping. These faults are covered by the Kashafrud Formation (Lower Jurassic). Therefore, they were active during the pre-Jurassic time. In the other words, the subduction in the southern edge of Turan plate produced accretionary prism in trench and these faults were activated during this period. The end of subduction and collision of Iran and Turan plates in latest Triassic time and during Cimmerian Orogeny caused that this complex overriding on the Iran plate margin. Then, erosion of suture complex, including ophiolithic rocks, resulted the deposition of mollase detritic sediments at the base of Kashafrud Formation. Second stage of faulting is related to Paleogene activity where the Kopet-Dagh basin closed. These faults are also dipping toward northeast and displaced all of the sedimentary rock units of the Kopet-Dagh basin. This activity is related to Alpine Orogeny that contemporary closed oceanic basin of Neotethys in the Zagros basin as well as closure of epicontinental sea in the Kopet-Dagh region in the north of Alborz and south of Turan plate. Latest important tectonic activity took place about 5 million years ago after collision of Indian and Asian plates. This collision caused oblique compression and activation of oblique-slip or strike-slip faulting in the study area that is still active today. As a result of these activity, a thin-skinned fold-thrust belt is formed that can be seen in the Aghdarband area.
کلیدواژه‌ها [English]
Kopet-Dagh basin, Ophiolithic melange, Thin-skinned fold-thrust belt, Thrust fault, Turan block
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,341
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 969


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب