پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,823 |
| تعداد مقالات | 73,548 |
| تعداد مشاهده مقاله | 134,640,468 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 105,196,685 |
تحلیل بی‌هنجاری‌‌های ماهانه بارش و دمای ایران و الگوهای فشاری همراه شده با آن در پاییز و زمستان 1403 | ||
| فیزیک زمین و فضا | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 مرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jesphys.2025.394264.1007684 | ||
| نویسنده | ||
| عباس رنجبر سعادت آبادی* | ||
| عضو هیأت علمی پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو | ||
| چکیده | ||
| تحلیل داده‌های ماهانه دمای هوا و بارش ۱۷۹ ایستگاه همدیدی و داده‌های بازتحلیل، بیانگر خشکسالی بی‌سابقه ایران در پاییز و زمستان ۱۴۰۳ است. بارش پنج ماهه(اکتبر 2024 تا فوریه 2025) نسبت به دوره اقلیمی ۱۹۹۱-۲۰۲۰ با کاهش 2/37 درصدی (7/75 میلیمتر) و دمای آن با افزایش °C8/1 همراه بود. روند بلندمدت ۶۰ ساله نیز روند کاهشی بارش (mm/yr103/0-) و افزایشی دما (/yr °032/0+) را نشان می‌دهد. در ماه‌های اکتبر، نوامبر، دسامبر، ژانویه و فوریه به ترتیب حدود 70، 81، 95، 94 و 71 درصد ایستگاه‌ها، درصد تغییرات بارش منفی را گزارش کرده‌اند، که نشانه‌ای از خشکسالی شدید و فراگیر است. ژانویه ۲۰۲۵ سومین ژانویه خشک در ۷۴ سال اخیر بود، در حالی که نوامبر ۲۰۲۴ با بی‌هنجاری دمایی °C05/2+ پس از سال‌های ۲۰۲۳ و ۱۹۹۸ سومین نوامبر گرم این دوره بوده است. طی دوره مورد مطالعه، گسترش سامانه‌های پرفشار از دو محور، فلات تبت به سمت ایران و اروپا به سمت مدیترانه، همراه با تقویت پرارتفاع جنب حاره، افزایش بادهای غربی ترازهای زبرین وردسپهر، بی‌هنجاری‌‌های مثبت قوی فشار سطح دریا و ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال بر روی اروپا و دریای مدیترانه قابل ملاحظه بوده است. چرخش ساعتگرد محور جت اطلس شمالی نسبت به شرایط اقلیمی آن، افزایش بادهای غربی شدید در عرض‌های جغرافیایی جنب حاره و ارتقای همرفت در اقیانوس هند از مهمترین ویژگی‌های الگوهای بزرگ مقیاس غالب بوده است که مجموع این عوامل، شرایطی جوی را ایجاد نمود که مانع فعالیت و عمیق شدن ناوه‌های ارتفاعی به عرض‌های جنوبی‌تر، بویژه بر روی دریای مدیترانه طی این مدت شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کاهش بارش تجمعی؛ بی‌هنجاری‌‌های دمایی؛ دینامیک جت؛ ناوه مدیترانه؛ ایران | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 82 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب