
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,623 |
تعداد مقالات | 71,544 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,896,602 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,944,503 |
عدم قطعیت و نقشهبرداری مکانی شوری و قلیا بودن خاک با استفاده از روشهای یادگیری ماشین در سه عمق مدیریتی مختلف در منطقه آبیک | ||
تحقیقات آب و خاک ایران | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 بهمن 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijswr.2025.382783.669797 | ||
نویسندگان | ||
اعظم جعفری1؛ فریدون سرمدیان* 2؛ زهرا رسائی3 | ||
1بخش علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی-دانشگاه شهیدباهنر کرمان | ||
2عضو هیأت علمی گروه مهندسی علوم خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران | ||
3گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
چکیده | ||
شور و سدیمی شدن خاک یکی از مهمترین فرآیندهای مخرب خاک مناطق خشک و نیمهخشک میباشد. این دو عارضه میتوانند علاوه بر کاهش میزان باروری خاکها، این اراضی را مستعد تخریب کرده و تهدیدی جدی برای توسعه پایدار منابع باشند. تهیه نقشههای پراکنش این ویژگیها در طول خاکرخ میتواند به مدیریت بهتر این اراضی کمک کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات شور و سدیمی بودن خاکهای منطقه خشک و نیمهخشک آبیک قزوین اجرا شده است. به منظور آگاهی از نحوه پراکنش سطحی و عمقی این دو ویژگی، سه عمق مهم از نظر کشت محصولات کشاورزی شامل 0-50، 0-100 و 0-150 سانتیمتر بررسی شدند. مدلسازیها بر اساس اطلاعات 281 خاکرخ و متغیرهای کمکی محیطی با دقت مکانی 5/12 متر انجام شدند. مدلسازی و پیشبینی مقادیر هدایت الکتریکی (شوری) و نسبت جذب سدیم (قلیائی بودن) بر اساس چهار مدل تعلیم ماشین کوبیست، جنگل تصادفی، شبکه عصبی مصنوعی و گرادیان بوستینگ صورت گرفت که مدل ترکیبی وزندار ساده ترکیب این مدلها به عنوان نقشههای نهایی شوری و سدیمی بودن در نظر گرفته شدند. عدم قطعیت مدل از روش بوتاسترپینگ با 50 تکرار بدست آمد. نتایج نشان داد که این دو ویژگی تغییرپذیری مکانی بالای 35% دارند که از شمال به جنوب منطقه و همچنین از سطح به عمق خاکرخ افزایش نشان میدهند. پستی و بلندی، اقلیم و پوشش گیاهی اصلیترین عوامل کنترل کننده شوری و قلیائی بودن در منطقه میباشند. مقدار ضریب تبیین مدلهای نهایی پیشبینی شوری و سدیمی در هر سه عمق مورد بررسی در محدوده 61/0 تا 81/0 بوده و بیانگر کارایی خوب مدلها میباشد. کارایی مدلها برای هر دو ویژگی با افزایش عمق افزایش یافته است. بیش از 65% منطقه بصورت غیرشور میباشد درحالیکه مناطق فاقد قلیائیت 70% منطقه را پوشش میدهند. دستیابی به این نقشهها گامی موثر در بهبود مدیریت بهرهبرداری از اراضی مطابق با استعدادهای آنها میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
توزیع مکانی؛ شوری و قلیائیت؛ بوتاسترپینگ؛ نقشهبرداری رقومی خاک | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 141 |