
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,878 |
تعداد مقالات | 74,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,878,668 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,237,398 |
تحلیل اکوهیدرولوژیکی اثر کربن سیاه بر تسریع ذوب برف در ارتفاعات البرز با بهرهگیری از سنجشازدور و مدلسازی آماری | ||
نشریه محیط زیست طبیعی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jne.2025.401222.2835 | ||
نویسندگان | ||
رضا نوروز ولاشدی* 1؛ محمدرضا نوروزیان رستمی2 | ||
1گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
2گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
چکیده | ||
برف کوهستانی بهعنوان یکی از عناصر کلیدی چرخه هیدرولوژیکی، نقشی اساسی در ذخیره و رهاسازی منابع آب سطحی و زیرسطحی ایفا میکند. با این حال، آلودگی ناشی از کربن سیاه میتواند بازتابندگی سطح برف را کاهش داده و موجب تسریع در فرآیند ذوب شود. هدف این پژوهش، بررسی رابطه میان غلظت کربن سیاه و تغییرات آلبیدوی برف در رشتهکوه البرز در محدوده ارتفاعی بالاتر از 2000 متر از سطح دریا در بازه زمانی 2000 تا 2024 با رویکرد اکوهیدرولوژیکی بودهاست. برای این منظور، دادههای آلبیدو از محصول MOD10A1 V6.1 و دادههای کربن سیاه از بازتحلیل MERRA-2 استخراج شد. روابط تحلیل آماری به روش رگرسیون خطی و مدل جمعی تعمیمیافته(GAM) انجام شد. نتایج نشان داد همبستگی منفیِ معناداری بین غلظت کربن سیاه و آلبیدوی برف در ماههای زمستان و اوایل بهار وجود دارد. لذا آلایندهها در کاهش بازتابندگی و افزایش سرعت ذوب برف نقش دارند. خروجی مدل GAM رابطهی غیرخطی بین غلظت کربن سیاه و حساسیت آلبیدو را نشان داد. حساسیت آلبیدو پس از عبور غلظت کربن سیاه از آستانه µg/m² 38/0 افزایش یافته و با رسیدن به سطح اشباع µg/m² 45/0 کاهش یافت. در بازه بحرانی 40/0 تا 50/0 بیشترین افت آلبیدو مشاهده شد. بررسی روند دادهها نیز حاکی از افزایش معنادار کربن سیاه در اغلب ماهها و کاهش پیوسته آلبیدو در دوره سرد سال است. تحلیل عاملی نیز نشان داد که اگرچه عامل دما-رطوبت در بسیاری از سالها روند پایداری داشته است، اما روند افزایشی نوسانات عامل آلودگی-تابشی از حدود یک دهه اخیر بهعنوان عامل محرک اصلی ذوب زودرس برف است | ||
کلیدواژهها | ||
آلبیدو؛ تحلیل عاملی؛ ذخایر برفی؛ کربن سیاه؛ مدل جمعی تعمیم یافته | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 10 |