
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,878 |
تعداد مقالات | 74,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,876,118 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,235,219 |
تحلیل حساسیت وزن دهی در ارزیابی چندمعیاره مطلوبیت زیستگاه آهوی گواتردار پناهگاه شیراحمد | ||
نشریه محیط زیست طبیعی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jne.2025.393479.2797 | ||
نویسندگان | ||
امیر محمد حبیبی1؛ بنیاد احمدی1؛ مهدی غلامعلی فرد* 2؛ سید محمود قاسمپوری1؛ علی قرائی3 | ||
1گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران. | ||
2هیأت علمی گروه محیط زیست | ||
3گروه محیط زیست، منابع طبیعی و محیطزیست،دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
چکیده | ||
پناهگاه حیات وحش شیراحمد یکی از زیستگاههای کلیدی آهوی گواتردار (Gazella subgutturosa) در شمال شرقی ایران و واقع در استان خراسان رضوی است که تحت فشارهای محیطی و انسانی قرار دارد. این پژوهش با هدف ارزیابی مطلوبیت زیستگاه و شناسایی عوامل تعیینکننده پراکنش آهوی گواتردار در پناهگاه حیاتوحش شیراحمد، از رویکرد ارزیابی چندمعیاره استفاده نمود. در این راستا، از معیارهایی شامل فاصله از پاسگاه محیطبانی، آبشخور، آبراهه، رودخانه، زون امن، جنگل، علفزار، جاده، مزارع، جاده خاکی، شورهزار و شیب بهرهگیری شده است. نتایج نشان داد که مناطقی که در نزدیکی منابع آبی (آبشخور: وزن1753/0و رودخانه با وزن 1432/0) و پاسگاههای محیطبانی (وزن: 1975/0) قراردارند،از مطلوبیت بالاتری برخوردار هستند. ارزیابی صحت مدل با شاخص Receiver Operating Characteristic، مقدار 82/0را نشان داد که بیانگر صحت بالای نقشه نهائی مطلوبیت زیستگاه است. نتایج تحلیل حساسیت معیارهای فاصله از رودخانه و شیب را به عنوان حساسترین معیارها شناسایی کرد. ارزیابی صحت خروجی معیارهای حساس نشان داد که با افزایش درصد آنالیز حساسیت مطلوبیت زیستگاه نیز افزایش پیدا میکند. آزمون من-کندال و تایل-سن نشان دادند که روند تغییرات در گام افزایشی نشاندهنده مطلوبیت بیشتر مناطق شمالی و غربی نسبت به مناطق جنوبی و شرقی است. نتایج نشان داد منابع آبی، پوشش گیاهی و امنیت از عوامل مؤثر بر پراکنش آهوی گواتردار در منطقه هستند. بر این اساس، احداث آبشخورهای مصنوعی در بخشهای مرکزی و غربی پناهگاه و استقرار پاسگاههای محیطبانی در نزدیکی روستاهای یحییآباد و جلین پیشنهاد میشود. همچنین، تحلیل تغییر وزن معیارها بیانگر تأثیرپذیری نقشههای مطلوبیت زیستگاه از این تغییرات بود. این یافتهها میتوانند به بهبود دقت ارزیابی زیستگاه و تدوین راهکارهای مؤثرتر در حفاظت و احیای جمعیت آهوی گواتردار کمک کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
آهوی گواتردار؛ مطلوبیت زیستگاه؛ تحلیل حساسیت؛ پناهگاه حیاتوحش شیراحمد | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 515 |