پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,878 |
| تعداد مقالات | 74,135 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,876,116 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,235,217 |
تحلیل انتقادی پیامدهای اجتماعی آموزش سواد مالی به کودکان: مطالعه موردی یک بازارچه دانش‌آموزی | ||
| بررسی مسائل اجتماعی ایران | ||
| دوره 16، شماره 1، شهریور 1404، صفحه 31-48 اصل مقاله (890.01 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijsp.2025.391902.671301 | ||
| نویسندگان | ||
| سمانه تاجور1؛ یاسر باقری* 2 | ||
| 1دانش آموخته برنامه‌ریزی درسی دانشگاه الزهرا | ||
| 2هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| استقبال مدارس از آموزش سواد مالی به‌شکل روزافزونی در حال گسترش است؛ یکسویه و خوش‌بینانه‌بودن تحلیل‌های موجود نسبت به این امر، نیاز به مطالعه انتقادی درباره پیامدهای اجتماعی اقدامات مذکور را ضرورت می‌بخشد. بدین‌ترتیب پژوهش حاضر در پی مطالعه پیامدهای اجتماعی برگزاری بازارچه به‌ویژه بر کودکان است. چارچوب مفهومی پژوهش مبتنی بر نظریات اقتصاداخلاقی (پولانی و گرانووتر) مبنی بر پیوند کنش‌های اقتصادی و هنجارهای اجتماعی و نیز اهمیت برنامه درسی پنهان (به ویژه در نگرش اپل) مندرج در مجموعه آموزش‌ها ازجمله سواد مالی است. روش پژوهش از نوع «مطالعه موردی بوده و به‌صورت کیفی و میدانی انجام شده است؛ موضوع مورد مطالعه، یک بازارچه دانش‌آموزی در دبستانی غیردولتی در تهران بوده که داده‌های آن در یک مطالعه طولی به مدت 8 ماه ازطریق مشاهده مشارکتی گردآوری شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از تغییر رفتارهای دانش‌آموزان است که مهمترین آن تبعیت از منطق بازار، تلاش برای فرار از پرداخت اجاره‌بها و شیوع اقدامات فریبکارانه در میان آنان بوده است. براساس نتایج پژوهش، آموزش سواد مالی ازطریق برگزاری بازارچه (بدون ملاحظات اجتماعی)، حاوی برنامه درسی پنهانی است که ارزش‌هایی مغایر با ارزش‌های حاکم بر نظام آموزش را تقویت می‌کند و تعاملات اقتصادی در فضای رقابتی بازارچه‌ها، به تضعیف هنجارهای اجتماعی دامن می‌زند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل انتقادی؛ مدرسه؛ سواد مالی؛ برنامه درسی پنهان؛ حک‌شدگی | ||
| مراجع | ||
|
آسوده، فاطمه؛ حاجی تبار فیروزجایی، محسن و میرعرب رضی، رضا (۱۳۹۶). تأثیر آموزش ریاضی به شیوه آی‌مت بر خلاقیت و مهارتهای پایه ریاضی کودکان پیش‌دبستان. مطالعات پیش دبستان و دبستان، پاییز 1396، شماره 9، صص 125- 143.
اپل، مایکل (1398-الف). دانش رسمی. ترجمه نازنین میرزابیگی. تهران: آگاه.
اپل، مایکل (1398-ب). آیا آموزش می‌تواند جامعه را تغییر دهد. ترجمه نازنین میرزابیگی. تهران: آگاه
اپل، مایکل (1400). آموزش و پرورش و قدرت. ترجمه هادی جلیلی. تهران: فرهنگ جاوید.
اردیبهشتی، محمدامین؛ دریابار، محمدمهدی؛ لیراوی، محمد و کشاورزی، محمدرضا (۱۴۰۲). بررسی اهمیت آموزش مهارتهای مالی عملی به دانش‌آموزان. مجموعه مقالات پانزدهمین همایش ملی پژوهش‌های مدیریت و علوم انسانی در ایران، صص 2091- 2099.
برهمن، مریم و خدابخشی صادق آبادی، فاطمه (۱۳۹۶). آموزش فلسفه برای کودکان. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، تیر 1396، شماره 9، صص90- 104.
بلکی، نورمن (1403). طراحی پژوهش‌های اجتماعی. ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
تربتی نژاد، حسین و عبدالهی، محسن (۱۳۹۹). ایجاد مهارت تفکر انتقادی در کودکان دبستانی. مجموعه مقالات نهمین همایش ملی پژوهش‌های مدیریت و علوم انسانی در ایران، صص 1446- 1456.
حسینی، ماه صنم؛ صادق زاده، بتول رحیمی؛ سمیرا و نجاتی، مرضیه (۱۴۰۰). تاثیر موسیقی بر یادگیری کودکان. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی (موسسه آموزش عالی نگاره)، زمستان 1400، شماره 32، صص67- 76.
خداپناه، مینا؛ موسی‌پور، نعمت‌الله؛ دوایی، مهدی و احمدی، غلامعلی (1401). طراحی الگوی برنامه درسی سواد مالی برای دانش آموزان دوره ابتدایی، فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، سال هفدهم، شماره56، تابستان 1401، صص 47–74.
خلفی، سپیده؛ و پرتوعسکری، سپیده (۱۴۰۲). ارائه الگوی آموزش سواد مالی به کودکان در دوره ابتدایی. پژوهش‌های کاربردی در مدیریت و حسابداری تابستان 1402، شماره 30 (1)، صص 32 – 38.
خلعت بری، حسام‌الدین و آقاجعفری، زهرا (۱۳۹۳). ارزیابی اهداف برنامه آموزش فلسفه به کودکان از دیدگاه تفکر در اندیشه اسلامی. فلسفه و کودک، بهار و تابستان 1393، شماره 5 و 6، صص 45- 70 .
رجبی، محسن (۱۳۹۷). حلقه‌ی مفقوده تربیت اقتصادی مسئولیت والدین در افزایش هوش مالی کودکان. پیوند، خرداد 1397، شماره 457، صص26-26.
رضوی، عبدالحمید؛ حقیقت، شهربانو و واعظی، تکتم (۱۳۹۴). رشد زبان کودکان پیش‌دبستانی و رابطه آن باهوش کلامی، غیرکلامی و هوش کلی. تعلیم و تربیت، زمستان 1394، شماره 124، صص 105- 120.
زارعی زوارکی، اسماعیل؛ کبیری، علی اکبر؛ قائدی، یحیی؛ دلاور، علی و نیلی، محمد رضا (۱۴۰۲). اثربخشی آموزش مبتنی بر «مدل به‌کارگیری فناوری در برنامه فلسفه برای کودکان» بر تفکر انتقادی دانش آموزان بااستعداد دوره دوم ابتدایی. تفکر و کودک بهار و تابستان 1402، سال 14، شماره 1، صص 175- 200.
زینلی، علی؛ فارسی، مهدی و حسین رحیمی، امیرحسین (۱۴۰۱). بررسی تاثیر موسیقی بر یادگیری ریاضی کودکان ابتدایی. مجموعه مقالات دومین کنفرانس ملی یافته‌های نوین در مدیریت، روان شناسی و حسابداری ، صص 2315 تا 2318.
سلحشور، ماندانا (1391). آموزش ارزش پولی و مدیریت مالی به کودکان و نوجوانان، تهران: پنجره.
فرهادی پور، زهرا؛ و قاسمی، شیوا (۱۴۰۲). بررسی تعیین و تحلیل دانش و مهارتهای مورد نیاز کودکان درباره سواد مالی و اقتصادی و فاصله آن با آموزش های موجود در کتب مقطع ابتدایی در ایران. پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش خرداد 1402 – شماره 60، صص 66 - 82 .
فریدمرندی، بهروز؛ کاکابرایی، کیوان و حسینی، سعیده السادات (۱۳۹۸). تاثیر آموزش حل مسئله بر مهارتهای اجتماعی کودکان پیش دبستانی. سلامت روان کودک، زمستان 1398 (6)، شماره 4 ، صص 132- 143.
قاسم تبار، سید نبی الله؛ مفیدی، فرخنده؛ زاده محمدی، علی و قاسم تبار، سید عبدالله (۱۳۹۰). تاثیر آموزش موسیقی در مهارت های پایه ریاضی کودکان پیش دبستان. روانشناسی تحولی روان‌شناسان ایرانی، بهار 1390، شماره 27، صص 245- 254.
قمری گیوی، حسین؛ خالق‌خواه، علی؛ رضایی شریف، علی و زادخوست، فاطمه (۱۳۹۳). تأثیر برنامه ی آموزش فلسفه برای کودکان بر مهارتهای معناداری، ابهام، هماهنگی در پرورش تفکر انتقادی دانش آموزان. فلسفه و کودک، بهار و تابستان 1393، شماره 5 و 6 ، صص 87 - 104.
فتحی واجارگاه، کورش (1400). اصول و مفاهیم برنامه‌ریزی درسی. تهران: علم استادان.
فلیم، اووه (1401). کتاب درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
قناویزی، نرجس و اطهری اصفهانی، زینب‌السادات (۱۴۰۱). چگونگی آموزش سواد مالی و تأثیر آن بر کاهش مصرف‌گرایی دانش‌آموزان دورۀ ابتدایی شهرستان کاشان. رویکردهای نوین آموزشی پاییز و زمستان 1401، شماره 36 ، صص 21- 39.
کاوه پیشه، فرنوش؛ فتحی واجارگاه، کورش؛ عارفی، محبوبه و مبارکی، محمد حسن (۱۴۰۲). شناسایی چالش ها و موانع آموزش کارآفرینی به کودکان کار (یک مطالعه ی پدیدار شناسانه). اندیشه های نوین تربیتی زمستان 1402، دوره 19، شماره 4 ، صص47 - 67.
مهربان، ندا (۱۴۰۱). تاثیر نمایش بر هوش مالی کودکان. مجموعه مقالات اولین همایش ملی فرهنگ و هنر اسلامی، صص 455 تا 460 .
مهرمحمدی، محمود (1399). برنامه درسی: نظرگاه، رویکردها و چشم‌اندازها. تهران، انتسارات سمت.
هاروی، دیوید (1391). تاریخ مختصر نئولیبرالیسم. ترجمه محمود عبدالله‌زاده. تهران: نشر اختران.
Apple, M. (2023). The hidden curriculum and nature of conflict. In the critical pedagogy reader (pp. 434-452). Routledge.
Apple, M. & King, N. (1977). What do schools teach?. Curriculum inquiry, 6(4), 341-358.
Creswell, J (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage Publications.
Gillham, B (2008) Observation Techniques: Structured to unstructured. Continuum International Publishing Group.
Giroux, H. (2018). The terror of neoliberalism: Authoritarianism and the eclipse of democracy. Routledge.
Giroux, H. (2024). Critical pedagogy against the neoliberalism in education: The stance of critical educators. Journal of underrepresented & minority progress, 8 (2).
Granovetter, M. (1985). Economic action and social structure: The problem of embeddedness. American journal of sociology, 91(3), 481-510.
Hirschman, A. (1982). Rival interpretations of market society: Civilizing, destructive, or feeble?. Journal of economic literature, 20(4), 1463-1484.
Hirschman, A. (1976). The Passions and the Interests: Political Arguments for Capitalism Before Its Triumph. Princeton: Princeton University.
Lemonadeday (nd). Financial literacy for kids: a key to success. Retrieved April 20, 2025, from www.Lemonadeday.org/blog/financial-literacy-for-kids.
Totenhagen, C. J., Casper, D. M., Faber, K. M., Bosch, L. A., Wiggs, C. B., & Borden, L. M. (2015). Youth financial literacy: A review of key considerations and promising delivery methods. Journal of Family and Economic Issues, 36, 167-191.
Williamson, O. (1975). Markets and hierarchies. New York: Free Press.
Willis, L. (2008). Against financial-literacy education. Iowa L. Rev., 94, 197.
Wrong, D. H. (1963). The oversocialized conception of man in modern sociology. American Sociological Review, 26 (2), 183-193. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 32 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 27 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب