| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شمارهها | 6,877 |
| تعداد مقالات | 74,134 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,824,353 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,228,820 |
تحلیل گفتمان انتقادی سریالهای خانگی (مطالعه موردی سریال آقازاده). | ||
| جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
| دوره 16، شماره 2، تیر 1404، صفحه 69-87 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2025.355757.666223 | ||
| نویسنده | ||
| فردین محمدی* | ||
| گروه آموزشی علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فرهنگیان | ||
| چکیده | ||
| گفتمانها با بهرهگیری از ابزارهای گفتمانی (مانند رسانهها) و متون گفتمانی مختلف از جمله سریالهای تلویزیونی، به بازنمایی نهادهای اجتماعی میپردازند. دقت به این مهم که در سریالهای تلویزیونی، نهادهای اجتماعی چگونه بازنمایی میشود، چه گفتمانهایی در آن نمود مییابند، روابط بین گفتمانها چگونهاند و این گفتمانها به کدام فرایندهای نهادی و به کدام فرایندهای اجتماعی تعلق دارند، مسألهای است که تحقیق حاضر سعی دارد با بررسی یکی از سریالیهای محبوب ایرانی (سریال آقازاده) به آن پاسخ دهد. در راستای پاسخ به این مسئله از نظریات نورمن فرکلاف بهعنوان چارچوب مفهومی استفاده شد و برای گردآوری و تحلیل دادهها نیز از روش تحلیل گفتمان انتقادی استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد که این مجموعه سریال بیانگر تقابل گفتمانی بین دو گفتمان دنیاگرایی اقتصادمحور و گفتمان دینی عدالتمحور است. محور اصلی این تقابل گفتمانی، عدالت است. این سریال با نشاندادن پیروزی گفتمان دینی عدالتمحور، گفتمان بهتر و برتر در راستای برقراری عدالت را معرفی میکند. برای رفع این نزاع اجتماعی، گفتمان دینی عدالتمحور از طریق متون گفتمانی (سریال آقازاده) برتری گفتمان خود را به اثبات رسانده و سوژهها (والدین و جوانان) را به گفتمان خود فرا میخواند. استراتژی که این گفتمان با استفاده از آن به استیضاح سوژهها میپردازد، استراتژی «امید به آینده» است. در این استراتژی، گفتمان مذکور با استفاده از چنین متونی سوژهها را امیدوار میسازد که فساد اقتصادی آقازادهها ریشهکن خواهد شد و با نشاندادن این امر، سوژهها را به گفتمان خود فرامیخواند و به آنها قوّت قلب میدهد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| تحلیل گفتمان انتقادی؛ سریال آقازاده؛ گفتمان؛ گفتمان دنیاگرایی اقتصادمحور؛ گفتمان دینی عدالتمحور؛ بوردیو | ||
| مراجع | ||
|
ایمان، محمد تقی (1391). روششناسی تحقیقات کیفی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بشیر، حسن، اسکندری، علی (1392). بازنمایی خانواده ایرانی در فیلم سینمایی یه حبه قند. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 6 (2)، 143- 161.
بهمنی، مهرزاد، سجودی، فرزان (1394). بازنمایی هویت جنسیتی مردانه در مجموعه تلویزیونی ستایش. فصلنامه رادیو تلویزیون، 11 (26)، 170-149.
جعفرزادهپور، فروزنده، ساعی، منصور، و جاروندی، رضا (1388). الگوهای قدرت در روابط بین نسلی، بازنمایی سریالهای ایرانی، مطالعه شبکة 1 و 3. پژوهشنامه علوم اجتماعی، ۳(2)، 119-137.
ساعی، منصور (1389). بازنمایی ابعاد تاریخی و سیاسی هویت ملی در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران (مطالعة موردی سریالهای تلویزیونی تاریخی درجه الف در سه دهه پس از انقلاب اسلامی ایران). دو فصلنامه پژوهش سیاست نظری، 7، 113-142.
سلطانی، علی اصغر (1384). قدرت، گفتمان و زبان: سازو کارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران. تهران: نی.
صادقیفسایی، سهیلا، و شریفیساعی، م. (1393). تقابل سنت و مدرنیته؛ کشمکشی گفتمانی در الگوهای بازنمایی. نشریة زن در فرهنگ و هنر، ۶(1)، 95-118.
فرجی، سجاد. گیویان، عبدالله و فاضلی، نعمت (1392). بازنمایی زندگی روزمره جوانان در سریال فاصلهها. مجله جامعهپژوهی فرهنگی، 4(4)، 105-138.
کوثری، مسعود، عسکری، احمد (1394). بازنمایی خانوادة ایرانی از منظر روابط جنسیتی و نسلی در آگهیهای تلویزیونی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 8(4). 26- 1.
کوثری، مسعود، و عموری، عباس (1392). تعریف از خود و ساخت دیگری، مطالعه پسااستعماری سریالهای حریم سلطان و الفاروق العمر. فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، 3(2)، 143-166.
محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی، ضد روش2. تهران: جامعهشناسان.
محمدی، جمال، کریمی، مریم (1390). تحلیل قرائتهای زنان از مجموعههای تلویزیونی (مطالعه موردی قرائتهای زنان شهر ایلام از سریال فاصلهها). تحقیقات فرهنگی ایران، 4 (1)، 49- 77.
محمدی، فردین و خالقپناه، کمال (1397). بازنمایی سریالهای تلویزیونی و برساخت گفتمانی خانواده. مجله علوم اجتماعی مشهد، 15 (2)، 75- 105.
یورگنسن، ماریان.، و فیلیپس، لوئیس (1389). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمة هادی جلیلی. تهران: نی.
Dutt, R. (2014). Behind the Curtain: Womens Representations in Contemporary Hollywood. London: LES.
Johnston, J. (2010). Girls on Screen: How Film and Television Depict Women in Public Relation. Prism, 7 (4): 1-17.
Khadilkar, K., KhudaBukhsh, A. R. & Mitchell, T.M (2022).Gender bias, social bias, and representation in Bollywood and Hollywood. Pattern article, 3 (2), 1-21.
Fang, A; Eric, m. (2000). Formal – informal use of television and sex role stereotyping in hong kong- statistical data included; sex. Journal of research, 7 (1).
Meijer, C. (2001). the Color of Soap Opera: an Anelysis of Professional Speech on the Representation of Etnicity. Europian Journal of Cultural Studies, 4 (2): 207-230. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 38 |
||