پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,878 |
| تعداد مقالات | 74,135 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,876,102 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,235,194 |
امکان سنجی فقهی و حقوقی عقد رهن بر دین دارای سبب ایجاد شده (دین غیر مستقر) | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| دوره 58، شماره 1، شهریور 1404، صفحه 65-83 اصل مقاله (781.64 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2025.387322.669775 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد صابری مجد1؛ مهدی میری* 2 | ||
| 1دانش‌آموختۀ دکترا، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، قم، ایران. | ||
| 2دانش‌آموختۀ دکترا، گروه حقوق، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد مقدس، ایران. | ||
| چکیده | ||
| رهن، عقدی معین است که وجود دین، شرط لازم برای تحقق آن است. در این پژوهش این پرسش مطرح می‌شود که اگر دین، که سبب رهن بوده، وجود داشته باشد اما هنوز بر ذمه ثابت نشده باشد، آیا رهن صحیح است؟ فقها و حقوق‌دانان دراین‌خصوص اختلاف‌نظر دارند. برخی قائل به بطلان رهن و برخی دیگر قائل به صحت آن هستند. در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به این نتیجه رسیده شده است که علت نظریه بطلان، اشتباه در تطبیق است. می‌توان با استناد به دلایلی همچون امضای شارع بر ضمان، وجود تعهد پیشین، لحوق لزوم عقد، ثبوت مالکیت و تسلیم، و قاعده لزوم، به‌محض وجود دین، حکم به صحت رهن داد و از ضرر احتمالی جلوگیری نمود. پیشنهاد می‌شود قانون‌گذار ایران صراحتاً رهن دین آینده که سبب آن ایجاد شده است را صحیح اعلام نماید. این امر ابهامات موجود را برطرف کرده و شفافیت ایجاد می‌کند. همچنین، قانون‌گذار می‌تواند با وضع مقررات تکمیلی، حدود و شرایط رهن دین آینده را مشخص و از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عقد رهن؛ دین آینده؛ سبب دین؛ صحت توثیق؛ ضرر احتمالی | ||
| مراجع | ||
|
آهنگران، محمدرسول؛ کرمی، فرزانه؛ میری، مهدی و صابری مجد، احمد (۱۴۰۳). نگاهی انتقادی به نظریه جریان خیار شرط در «عقد رهن». فقه و اجتهاد، ۱۱ (۲۱)، ۷۳-۹۵.
ابن عابدین، محمدامین بن عمر بن عبدالعزیز (۱۴۰۹). قره عین الأخبار. بیروت: دارالفکر.
ــــــــــ (۱۴۱۲). رد المحتار علی الدر المختار. بیروت: دارالفکر.
امامی، سیدحسن (۱۳۷۶). حقوق مدنی. تهران: انتشارات اسلامیه.
بروجردی عبده، محمد (۱۳۸۰). حقوق مدنی. تهران: مجد.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (۱۳۷۸). عقد کفالت. تهران: گنج دانش.
حائری، سیدعلی (۱۴۱۸). ریاض المسائل. قم: مؤسسه آل البیت.
حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹). وسائل‌الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة. قم: مؤسسه آل البیت (ع).
حلی، جعفر بن حســن (۱۴۰۸). شرایع الاسلام. بیروت: دارالزهرا.
حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۰). ارشاد الطالبین الی نهج المسترشدین. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
ــــــــــ (۱۴۱۰). إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان (ج ۲). قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
ــــــــــ (۱۴۲۰). تحریر الاحکام الشرعیه. قم: مؤسسه آل البیت.
ــــــــــ (۱۴۲۳). تذکرة الفقهاء. قم: مؤسسة آل البیت.
حلی، یحیی بن احمد (۱۴۰۵). الجامع للشرائع. قم: مؤسسه سید الشهداء (ع).
خرشی، محمد بن عبدالله (بی‌تا). شرح مختصر خلیل. بیروت: دارالفکر للطباعة.
رودیجانی، محمدمجتبی (۱۳۹۴). حقوق مدنی. تهران: کتاب آوا.
سبزواری، سیدعبدالأعلی (۱۴۱۳). مهذب الأحکام. قم: دفتر آیت‌الله سبزواری (المنار).
سبزواری، محمد (۱۴۱۹). ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن. بیروت: دارالتعارف.
سبزواری، محمدباقر بن محمدمومن (۱۴۲۳). کفایة الأحکام. اصفهان: مهدوی.
سرخسی، محمد بن أحمد بن أبی سهل (۱۴۱۴). المبسوط. بیروت: دارالمعرفة.
سیوری، مقداد (۱۴۰۴). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
صابری مجد، احمد و میری، مهدی (۱۴۰۳). توسعۀ قواعد ضمان قهری در مسئولیت‌های قراردادی با رویکرد فقه مقاصدی. فقه و مبانی حقوق اسلامی، ۵۷ (۲)، ۳۹۹-۴۱۶. https: //doi. org/10. 22059
صعیدی العدوی، علی بن أحمد (۱۴۱۵). حاشیة العدوی علی شرح کفایة الطالب الربانی. بیروت: دارالفکر.
طوسی، محمد بن حسن (۱۴۰۷). تهذیب الأحکام. تهران: دارالکتب الإسلامیة.
عاملی، زین‌الدین بن علی (۱۴۱۰). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه. قم: مجمع‌الفکر الاسلامی.
ــــــــــ (۱۴۱۳). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
عاملی، محمد بن مکی (۱۴۱۷). الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه. قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
غیتابی حنفی، محمود بن أحمد بن موسی (۱۴۲۰). البنایة شرح الهدایة. بیروت: دارالکتب العلمیة.
کاتوزیان، ناصر (۱۴۰۱). عقود معین. تهران: گنج دانش.
کاسانی حنفی، ابوبکر بن مسعود (۱۴۰۶). بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع. بیروت: دارالکتب العلمیة.
محقق کرکی، علی بن حسین (۱۴۱۴). جامع المقاصد فی شرح القواعد. قم: مؤسسة آل البیت.
نجفی، محمدحسن (۱۴۰۴). جواهر الکلام. تهران: مکتبه الاسلامیه.
نوری، حسین بن محمدتقی (۱۴۰۸). مستدرک الوسائل. قم: مؤسسة آل البیت.
همدانی، آقارضا (۱۴۱۴). مصباح الفقیه. قم: مؤسسه الجعفریه لاحیاء التراث. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 41 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 27 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب