
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,878 |
تعداد مقالات | 74,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,878,665 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,237,393 |
ارزیابی کیفیت علوفه ژنوتیپهای فستوکا پرتنسیس (Festuca pratensis Huds.) تحت تنش کم آبی | ||
به زراعی کشاورزی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jci.2025.395735.2934 | ||
نویسندگان | ||
سارا صابرتنها1؛ فاطمه امینی* 2؛ علی ایزدی دربندی3؛ سید احمد سادات نوری3 | ||
1ژنتیک و به نژادی گیاهی، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران | ||
2گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران | ||
3گروه ژنتیک و بهنژادی گیاهی، دانشکده فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران | ||
چکیده | ||
چکیده چکیده هدف: به منظور تعیین کیفیت علوفه در گیاه فستوکا پرتنسیس در شرایط تنش کمآبی، این آزمایش در سالهای ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده فناوری کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد. روش پژوهش: بذر ۲۰ ژنوتیپ گونه فستوکا پرتنسیس از بانک ژن NordGen کشور سوئد و مؤسسه ART کشور سوئیس تهیه شد و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با آرایش کرتهای خُرده شده در زمان، در سه تکرار، تحت دو شرایط آبیاری نرمال (۱۰۰ درصد ظرفیت مزرعه) و تنش آبی (۵۰ درصد ظرفیت مزرعه) پس از استقرار گیاه کشت گردید. نمونهبرداری در اواسط دوره گلدهی، پس از اعمال تنش به مدت دو سال، در اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ انجام شد. در این مرحله، صفات مرتبط با کیفیت علوفه نظیر فیبر شوینده اسیدی (ADF)، فیبر شوینده خنثی (NDF)، سلولز، لیگنین، ازت، خاکستر، ماده خشک مصرفی (DMI)، قابلیت هضم ماده خشک (IVDMD)، انرژی متابولیسمی (ME) و ارزش نسبی تغذیهای (RFV) مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافتهها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر ساده تنش خشکی برای تمام صفات و همچنین اثرات ساده ژنوتیپ، برداشت، اثرات متقابل دوگانه تنش × ژنوتیپ، ژنوتیپ × برداشت و اثر متقابل سهگانه تنش × ژنوتیپ × برداشت برای تمام صفات بهجز سلولز، و نیز اثر متقابل تنش × برداشت برای تمام صفات بهجز خاکستر، در سطح احتمال یک درصد معنیدار بودند. براساس مقایسه میانگینها، ژنوتیپهای ۲، ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۱۶ و ۱۷ بهعنوان ژنوتیپهای برتر از نظر کیفیت علوفه در شرایط تنش خشکی شناسایی شدند، بهطوریکه دارای میزان پروتئین بالاتر و مقادیر فیبر شوینده اسیدی و خنثی پایینتری بودند. نتیجهگیری: این مطالعه نشان داد که ارزیابی کیفیت علوفه در شرایط تنش خشکی میتواند ابزار مؤثری برای شناسایی ژنوتیپهای متحمل و دارای ارزش غذایی بالا باشد. شناسایی ژنوتیپهایی با پروتئین بالا و فیبر کمتر در شرایط محدودیت آبی، بیانگر ظرفیت بالقوه گونه فستوکا پرتنسیس برای توسعه در مناطق خشک و نیمهخشک است. یافتههای پژوهش میتواند مبنایی برای اصلاح ارقام مقاوم به خشکی با حفظ کیفیت علوفه در برنامههای بهنژادی آینده باشد. ادامه ارزیابی پایداری این ژنوتیپها در مناطق مختلف اکولوژیکی و در سالهای متفاوت، گامی مهم در راستای بهینهسازی تولید علوفه در شرایط تنش آبی خواهد بود. همچنین، استفاده از شاخصهای کیفیت علوفه در کنار ویژگیهای مقاومت به تنش میتواند موجب بهبود دقت انتخاب در برنامههای اصلاحی گردد. نتایج میتواند به تصمیمگیری در زمینه مدیریت منابع آب در سامانههای تولید علوفه در شرایط اقلیمی مشابه کمک نماید. | ||
کلیدواژهها | ||
تنوع؛ خاکستر؛ فیبر شوینده خنثی؛ کیفیت علوفه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 111 |