پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,877 |
| تعداد مقالات | 74,134 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,824,298 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,228,782 |
تحلیل تطبیقی مبانی نظری عرفان و جادو در ادیان ابراهیمی با تأکید بر عرفان اسلامی، قبالا و مسیحی | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| دوره 58، شماره 1، شهریور 1404، صفحه 103-123 اصل مقاله (937.32 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2025.396060.630619 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا ملکی1؛ محمودرضا اسفندیار* 2 | ||
| 1دانشجوی دکترا، گروه ادیان و عرفان، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه ادیان و عرفان، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| عرفان و جادو، به‌عنوان دو ساحت از تجربۀ باطنی در ادیان ابراهیمی، هم‌پوشانی‌ها و تمایزاتی معنادار دارند. مقالۀ حاضر به تحلیل تطبیقی مبانی نظری عرفان و جادو در سه دین بزرگ ابراهیمی، یعنی یهودیت، مسیحیت و اسلام میپردازد و تلاش دارد تا با واکاوی منابع مقدس، متون عرفانی و مواضع الهیاتی این ادیان، تمایزها و اشتراکات نظری و سلوکی میان عرفان به‌مثابۀ راهی برای وصول به حقیقت، و جادو به‌عنوان ابزاری برای تسلط بر طبیعت یا نیروهای ماوراء طبیعی را تبیین نماید. یافته‌ها نشان می‌دهد که مفاهیمی همچون وحدت وجود، تناظر عالم کبیر و صغیر و دوگانه خیر و شر در عالم، در هر دو حوزه نقش بنیادین ایفا می‌کنند. بنابرین هستی، نظام یکپارچه‌ای است که با اثر گذاشتن بر جزئی یا لایه‌ای از آن، در جای دیگر می‌‌توان تصرف نمود. به‌علاوه، در هر سه سنت دینی، جادو به‌طور کلی مذموم و محکوم، اما عرفان، در قالب سلوک روحانی، درون‌دینی و هدفمند، از جایگاهی بلند برخوردار است. با این حال، در برخی موارد مرز میان عرفان و جادو مبهم است؛ به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند کرامت، سحر حلال یا تجلیات خارق‌العاده عارفان، که در نگاه بیرونی با جادو خلط می‌‌شود. این مقاله بر آن است تا با تحلیل ساختار باورهای بنیادین و نحوه مواجهه هر دین با تجربه‌های فراطبیعی، تصویری روشن از نسبت میان عرفان و جادو در سنت‌های ابراهیمی ارائه دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عرفان؛ جادو؛ ادیان ابراهیمی؛ کرامت؛ تجربه دینی؛ الهیات تطبیقی | ||
| مراجع | ||
|
ابن عربی، محمد بن علی (1370). فصوص الحکم، تهران: طبع الزهرا.
ــــــــــ (بی‌تا). الفتوحات المکیه فی معرفة الاسرار المالکیة و الملکیه، بیروت:دار صادر.
اسمارت، نینیان (1383). تجربه دینی بشر، ترجمه محمدرضا رضایی و ابوالفضل محمودی، سمت، تهران
امین، نصرت بیگم (1361). مخزن العرفان در تفسیر قرآن، اصفهان: نشر نهضت زنان مسلمان.
بورکهارت، تیتوس (1397). نجوم کهن در آموزه‌های ابن‌عربی، لیلا کبریتچی و مهدی حبیب‌زاده، تهران: مولی
بونی، احمد بن علی (م. 622ق) (1427ق). شمس المعارف کبری، چاپ دوم، بیروت: موسسه النور للمطبوعات.
حقی بروسوی، اسماعیل (1138ق). تفسیر روح البیان، بیروت: دارالفکر.
جامی، عبدالرحمن (م. 898ق) (1370). نقد النصوص فی شرح الفصوص، تصحیح سیدجلال الدین آشتیانی، تهران: سازمان چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
رجایی بخارایی، احمدعلی (1373). فرهنگ اشعار حافظ، چاپ هفتم، تهران: علمی.
رودگر، محمد (1397). کرامات اولیا، بازشناسی و بازتعریف، پژوهش‌های عرفانی، 1، صص 49-75؛ http: //noo. rs/AAY4J
زرین‌کوب، عبدالحسین (1387). سرّ نی، چاپ هفتم، تهران: علمی.
ساکت، امیرحسین (1394). پروکلوس و مسأله خوریسموس، جاویدان خرد، دوره 12، 27، صص 51-68؛ http: //noo. rs/pWnQM
شولم، گرشوم گرهارد (1401). گرایش‌ها و مکاتب اصلی عرفان یهود، ترجمه علیرضا فهیم، چاپ سوم، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب.
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1360). الشواهد الربوبیه فی المنهاج السلوکیه، تهران: مرکز نشر دانشگاهی
کربن، هانری (1399). چشم‌اندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: سوفیا.
گاردنر، هلن (1399). هنر در گذر زمان، ترجمه محمدتقی فرامرزی، چاپ سی‌ام، تهران: نگاه.
مشار، خان بابا (1350). فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، تهران: خانبابا مشار.
موحدیان عطار، علی (1401). مفهوم عرفان، چاپ سوم، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
موس، مارسل (1397). نظریه عمومی جادو، ترجمه حسین ترکمن‌نژاد، چاپ دوم، تهران: مرکز.
میبدی، ابوالفضل رشید الدین (1371). کشف الاسرار و عده الابرار، تصحیح علی اصغر حکمت، تهران: امیرکبیر.
میرداماد، مولانا محمدباقر میرحسینی فندرسکی (بی‌تا). خودآموز در علوم و فنون غریبه در تسخیرات و ختومات، کوئته: مکتبه عربیه.
نجم‌الدین رازی، ابوبکر عبدالله بن محمد (1312). مرصادالعباد، به‌اهتمام حسین‌الحسینی، تهران: مطبعه مجلس.
نسفی، عزیزالدین (1386). الإنسان الکامل، تصحیح ماریژان موله، تهران: طهوری.
ــــــــــ (1379). بیان التنزیل، تصحیح سید علی اصغر میرباقری فرد، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
هینلز، جان راسل (1385). فرهنگ ادیان جهان، سر ویراستار و مترجم: ع. پاشایی، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 80 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 45 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب