پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,877 |
| تعداد مقالات | 74,134 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,853,450 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,232,308 |
تحلیل گفتمان اسناد و گزارش‌های رسمی ستاد احیای دریاچه ارومیه در دولت یازدهم و دوازدهم؛ از امکان هژمونی تا ناکامی نهادی | ||
| توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی : مقاله مستخرج از پایان نامه یا رساله دکتری | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2025.401516.668939 | ||
| نویسندگان | ||
| معصومه ایزدبین1؛ علیرضا کریمی* 2؛ کمال خالق پناه3 | ||
| 1گروه جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی | ||
| 3گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
| چکیده | ||
| تعادل پایدار زیست‌محیطی میان جامعه و طبیعت در ایران از میانۀ قرن بیستم، زیر فشار گفتمان توسعه‌گرای دولت‌محور دگرگون شد که پیامد آن به تقویت الگوهای بهره‌کشانه از طبیعت و حذف تدریجی منابعی چون دریاچه ارومیه از سپهر سیاست‌گذاری انجامید. از اوایل دهۀ ۱۳۹۰، دریاچۀ ارومیه به «دال تهی» بحران‌های زیست‌محیطی، ناکارآمدی حکمرانی آب و تهدیدات هویتی-سرزمینی بدل شد. این موقعیت، زمینه‌ساز شکل‌گیری مطالبه‌ای ملّی شد که در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۲ در قالب گفتمان «احیا» و تأسیس ستاد احیای دریاچه ارومیه به‌عنوان برساخته‌ای نهادی توسط دولت یازدهم صورت‌بندی و بازنمایی شد. این مطالعه با هدف تحلیل منطق گفتمانی حاکم بر ستاد احیا و واکاوی دلایل ناکامی و موانع تحقق اهداف آن، با تلفیقی از تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف و نظریۀ لاکلائو و موفه انجام شده است. داده‌ها شامل اسناد رسمی، مصاحبه‌های مسئولان و متون رسانه‌ای مرتبط است که به روش نمونه‌گیری نظری تا اشباع مفهومی گردآوری و به شیوۀ مثلث‌سازی (زاویه‌بندی) تحلیل شده‌اند. یافته‌ها نشان داد که علی‌رغم موفقیت نسبی و موقت ستاد در توقف روند خشک‌شدن کامل دریاچه و اجرای برخی پروژه‌های زیرساختی، عدم پیوند گفتمان احیا با ساختارهای کلان اجتماعی-اقتصادی، بی‌ثباتی معیشت کشاورزان، فقدان سرمایه‌گذاری در مشاغل جایگزین و ضعف حکمرانی حوضه‌محور، مانع از تحقق اهداف کامل اکولوژیکی و دستیابی به احیای پایدار شد. درنهایت، گفتمان احیا نیز خود به بازتولید دوگانۀ «فناوری‌گرایی/ واقعیت‌های اجتماعی» دامن زد و از گذار به حکمرانی مشارکتی بازماند. نتیجه آن‌که احیای پایدار، مستلزم مفصل‌بندی هم‌زمان سیاست آب با رفاه، گذار کشاورزی، مشارکت محلی و همسویی سیاستی در مقیاس حوضه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل گفتمان انتقادی؛ لاکلائو و موفه؛ فرکلاف؛ دریاچه ارومیه؛ سیاست محیط‌زیستی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 28 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب