
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,878 |
تعداد مقالات | 74,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,878,665 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,237,393 |
ارزیابی گزارشهای متون جغرافیاییِ قرن سوم تا هشتم هجری درباره مَکُّران | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2025.393236.473796 | ||
نویسندگان | ||
عبدالودود سپاهی* 1؛ عبداله صفرزایی2 | ||
1استادیار گروه تاریخ دانشگاه ولایت | ||
2گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی و مدیریت، دانشگاه ولایت، ایرانشهر | ||
چکیده | ||
مکران در بازه زمانی قرن سوم تا هشتم هجری قمری پهنه سرزمینی وسیعی در جنوب شرق ایران بود که بخش بزرگی از بلوچستان فعلی را شامل میشد. در فاصله قرون یاد شده، نوسانات و تغییرات سیاسی متعددی در شرق و جنوب شرق ایران ایجاد شده بود و حکومتهای متعددی با مرزها و ساختار سیاسی متنوعی بر سر کار آمدند. از طرفی گستردگی ایالات و تعریف ایالات جزئیتر و مشخص شدن حدود و ثغور و مرزهای ایالات نیز میان جغرافیدانان محل اختلاف بود. با توجه به گستردگی ایالت مکران در این فاصله زمانی و ساختار و مرزهای سیاسی متغیر حکومتها و عدم بازدید مستقیم جغرافی نگاران از مکران در آن دوره، این سوال پیش میآید که راجع به سرزمین مکران در متون جغرافیایی قرن سوم تا هشتم هجری قمری چه اشکالاتی راه یافته است؟ از آنجا که اغلب جغرافینویسان قرن سوم تا هشتم هجری مستقیما به مکران مراجعه نکردهاند و بر اساس گزارشهای غیر مستقیم به توصیف این سرزمین پرداختهاند، اطلاعات ارائه شده در این متون نشانگر آن است که منابع مورد استفاده نویسندگان محدود بوده و گزارشهای مندرج در متون جغرافیایی عمدتاً مشابه، تکراری و در برخی موارد غیردقیق و اشتباه است. هدف از این نوشتار تبیین اشکالات و ایرادات موجود در گزارشهای جغرافینویسان قرن سوم تا هشتم هجری درباره مکران است. این مقاله به روش تاریخی با توصیف و تحلیل دادههای گردآوری شده از منابع کتابخانهای و استفاده از قدیمیترین نسخه چاپ شده متون جغرافیایی، نگاشته شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
مکران؛ متون جغرافیایی؛ قرن سوم؛ قرن هشتم؛ جغرافی نگاران | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 43 |