پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,878 |
| تعداد مقالات | 74,135 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,876,123 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,235,234 |
بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص‌های سودمندی بالنگوی شهری (Lallemantia iberica) در کشت مخلوط افزایشی با کرچک (Ricinus communis) در سطوح مختلف کود نیتروژن | ||
| به زراعی کشاورزی | ||
| دوره 27، شماره 3، مهر 1404، صفحه 521-545 اصل مقاله (1.66 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jci.2025.388661.2915 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا خالقی زاده دهکردی1؛ امیر آینه بند2؛ اسفندیار فاتح* 3 | ||
| 1دانشجوی سابق گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| 2استاد گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| 3دانشیارگروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف: پژوهش حاضر به‌منظور بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص‌های سودمندی بالنگوی شهری در کشت مخلوط افزایشی با کرچک تحت سطوح مختلف کاربرد نیتروژن در شرایط آب‌وهوایی اهواز انجام شد. روش پژوهش: به‌منظور بررسی تأثیر کشت مخلوط گیاه کرچک با بالنگوی شهری، طرح آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران در سال زراعی 02-1401 اجرا شد. عامل اصلی مقادیر کود نیتروژن در سه سطح (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و عامل فرعی تراکم‌های مختلف کشت دو گیاه در پنج سطح (کشت خالص کرچک، کرچک+ 20، 40، 60 بوته در مترمربع بالنگوی شهری و کشت خالص بالنگوی شهری) بود که به‌صورت کشت مخلوط افزایشی اجرا شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد عملکرد دانه و عملکرد زیستتوده بالنگوی شهری در تیمار 100 کیلوگرم کود نیتروژن به‌ترتیب 26/89 و 37/86 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داشت، بیش‌ترین عملکرد دانه (892 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد زیستتوده (2128 کیلوگرم در هکتار) بالنگوی شهری در تیمار 100 کیلوگرم کود نیتروژن مشاهده شد. در بین سطوح تراکم نیز، بیش‌ترین میانگین عملکرد دانه و زیستتوده بالنگوی شهری مربوط به کشت خالص به‌ترتیب برابر با 1000 و 2224 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به تراکم‌های 40،20 و 60 بوته در مترمربع به‌ترتیب 83/121، 14/71 و 16/36 درصد افزایش عملکرد دانه و 66/113، 21/70 و 42/21 درصد افزایش عملکرد زیستتوده نسبت به کشت خالص مشاهده شد. میانگین عملکرد کل مخلوط در شرایط کاربرد سطوح 50 و 100 کیلوگرم نیتروژن به‌ترتیب با 57 و 105 درصد افزایش نسبت به تیمار شاهد (صفر) به مقادیر 2316 و 3026 کیلوگرم در هکتار افزایش یافت. نسبت برابری زمین کلی در تیمارهای 40 و 60 بوته در مترمربع بالنگوی شهری+ کرچک به‌ترتیب با 14 و 26 درصد افزایش نسبت به تیمار 20 بوته در مترمربع بالنگوی شهری+ کرچک، به مقادیر 34/1 و 47/1 رسید. بیش‌ترین نسبت برابری زمین (47/1) در تیمار 60 بوته بالنگو+ کرچک با 100 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد که نشان‌دهنده 47 درصد افزایش کارایی زمین نسبت به کشت خالص بود. بالاترین مزیت اقتصادی (942) هم در تراکم 60 بوته با مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌دست آمد که از دیگر نتایج این پژوهش بود. نتیجه‌گیری: عملکرد کل مخلوط و هم‌چنین نسبت برابری زمین به‌طور معنی‌داری افزایش یافت که حاکی از موفقیت کشت مخلوط این دو گیاه بود. بنابراین، در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری با انجام مطالعات بیش‌تر قابل توصیه می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رقابت؛ شاخص مزیت پولی؛ عملکرد دانه؛ کارایی زراعی نیتروژن؛ نسبت برابری زمین | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، رضا و ملکی فراهانی، سعیده (1400). اثر تاریخ کاشت و کود نیتروژن بر خصوصیات کمّی و کیفی و کارایی نیتروژن در بالنگو، تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 37(1)، 65-82.
باقری، نیلوفر و پیرزاد، علیرضا (1401). پاسخ آنزیمی، ترکیبات موسیلاژ و اسیدهای چرب گیاه بالنگوی شهری به منابع شیمیایی و بیولوژیک نیتروژن در شرایط تنش شوری. مجله پژوهش‌های گیاهی (مجله زیست‌شناسی ایران)، 35(2)، 279-292.
پورکرمی، اسحق؛ دهمرده، مهدی؛ گلوی، محمد و خمری، عیسی (1402). بررسی عملکرد و اجزاء عملکرد بادام زمینی در کشت مخلوط با چای ترش در سطوح مختلف کود نیتروژن. به‌زراعی کشاورزی، 25(4)، 887-899.
جوانمرد، عبداله؛ رستمی، امیر؛ نورآیین، مجتبی و قره خانی، غلامحسین (1395). ارزیابی زراعی، اکولوژیکی و اقتصادی کشت مخلوط گندم با نخود در شرایط دیم مراغه. دانش کشاورزی و تولید پایدار، 26 (1)،37-19.
حسینی، سیده سمیه؛ مجیدیان، مجید و اصفهانی، مسعود (1400). اثر مصرف کود نیتروژن و ورمی‌کمپوست بر خصوصیات زراعی، عملکرد و کیفیت دانه کنجد، نشریه پژوهش‌های کاربردی زراعی، 34(4)، 97-74.
خوشقدم، ولی؛ زهتاب سلماسی، سعید و شفق کلوانق، جلیل (1400). اثر الگوهای مختلف کاشت بر خصوصیات زراعی دو رقم نخود در کشت مخلوط با بالنگوی شهری (Lallemantia iberica). دانش کشاورزی و تولید پایدار،31(3)،30-19.
رضایی ارجمند، احمد (1395). ارزیابی عملکرد و تولید مواد مؤثره بالنگوی شهری و شوید در الگوهای مختلف کشت مخلوط، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
زعفریان، فائزه؛ کریمی، هما و عمادی، مصطفی (1398). تأثیرگذاری سامانه‌های مختلف تغذیه‌ای بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد (Sesamum indicum L.) در شرایط رقابت و عدم رقابت با علف‌های هرز. پژوهش‌های تولید گیاهی، 26(4)،61-77
سیدی، سید محسن؛ افتخاری، مهدی و غدیری، عادل (1401). اثر کشت مخلوط با جو بر عملکرد، کارایی مصرف زمین و کنترل علف هرز نخود دیم، مجله تولید گیاهان زراعی، 15(1)، 1-18.
شفق کلوانق، جلیل؛ نصراله زاده، صفر؛ سرخی، فرشاد و قادری، محمد (1401). بررسی عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorius) درکشت مخلوط افزایشی با بالنگوی شهری (Lallemantia iberica). دانش کشاورزی و تولید پایدار (دانش کشاورزی)، 32(4)، 385-397.
شکرانی، فهیمه؛ جلیلیان، جلال؛ پیرزاد، علیرضا و رضائی چیانه، اسماعیل (1396). تأثیر مایه‌زنی باکتری‌های حل‌کننده فسفات بر عملکرد و اجزای آن در بالنگوی شهری و نخود در حالت تک‌کشتی و مخلوط. زراعت دیم ایران، 6(2)، 209-228.
قادری، محمد (1398). ارزیابی عملکرد کشت مخلوط گلرنگ و بالنگوی شهری (قره‌زرک)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
قبادی، فاطمه؛ مجنون حسینی، ناصر؛ اویسی، مصطفی و اکبری، غلام‌عباس (1401). اثر سطوح مختلف آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد برخی ارقام گلرنگ در استان البرز. به‌زراعی کشاورزی، 24(3)، 761-775.
قنبری، سارا؛ مرادی تلاوت، محمدرضا و سیادت، سیدعطاء‌الله (1395). ارزیابی شاخص‌های رقابتی و کارایی کشت مخلوط جو و شنبلیله در شرایط مصرف کود دامی، به‌زراعی کشاورزی، 18(4)، 821-834.
کوچکی، علیرضا؛ نصیری محلاتی، مهدی؛ مرادی، روح الله و علیزاده، یاسر (1394). اثر سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در کشت مخلوط ذرت و پنبه. پژوهش‌های زراعی ایران، 13(1)، 1-13.
کوهی، الهام (1396). ارزیابی عملکرد در کشت مخلوط باقلا و بالنگوی شهری (قره زرک)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
مصطفوی، روناک و جلیلیان، جلال (1398). بررسی تغییرات عملکرد، خصوصیات فیزیولوژیک و کیفیت بالنگوی شهری، تحت تأثیر کودهای شیمیایی، زیستی-آلی و دفعات آبیاری. زراعت دیم ایران، 8 (1)، 1-19.
مفاخری، سودابه؛ اصغری، بهور و شلتوکی، ملیحه (1395). تأثیر کود های زیستی، شیمیایی و نانو بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو شهری. دوماهنامه علمی پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 23(4)،667-677.
نیک‌نژاد، یوسف؛ زمانی، محمدحسین؛ فلاح، الهیار و نصیری، مرتضی (1395). بررسی مقادیر کود نیتروژن و فاصله کاشت بر ویژگی‌های زراعی برنج، پژوهش‌های کاربردی زراعی، 29(3)، 1-8.
نیکدل، هیوا؛ شفق کلوانق، جلیل؛ نصرالله‌زاده، صفر؛ راعی، یعقوب و کانونی، همایون (1402). ارزیابی ویژگی‌های بیوشیمیایی و زراعی نخود دیم در کشت مخلوط بالنگوی شهری در سقز. علوم گیاهان زراعی ایران، 6(2)، 211-226.
وزیری، حسین؛ داداشی، محمدرضا؛ عجم نوروزی، حسین؛ سلطانی، افشین و یاراحمدی، سعید (1401). تأثیر مقادیر مصرف نیتروژن و زمان‌های مختلف آبیاری تکمیلی بر عملکرد و صفات اگرومورفولوژیک گندم بهاره. علوم گیاهان زراعی ایران، 53(1)، 175-188.
ReferencesAbdolahi, M., & Maleki Farahani, S. (2015). Evaluation of seed yield, mucilage and protein of different species and ecotypes of balangu (Lallemantia spp.) under drought stress. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 31, 676-688.
Afe, A. I., & Atanda, S. (2015). Percentage yield difference, an index for evaluating intercropping efficiency. American Journal of Experimental Agriculture, 5(5), 459-465.
Ahmadi, R., & Maleki Farahani, S. (2021). Effects of sowing date and nitrogen fertilizer on quantitative and qualitative characteristics, and nitrogen efficiency in Lallemantia iberica and Lallemantia royleana Benth, Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 37(1), 65-82. (In Persian).
Albornoz, F. (2016). Crop responses to nitrogen overfertilization, a review. Scientia horticulturae, 205 (1), 79-83.
Bahari Saravi, S., & Pirdashti, H.A. (2013). Evaluation of phosphate solubilizing bacteria stimulating plant growth and yield of wheat in nirtogen and phosphorus levels in greenhouse. Iranian Journal of Filed Crop Research, 4(10), 681-689. (In Persian)
Bagheri, N., & Pirzad, A. (2022). Enzymatic Response, Mucilage Compounds, and Fatty Acids of Lallemantia to Chemical and Biological Nitrogen Sources under Salinity Stress Conditions. Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology), 35(2), 279-292. (In Persian).
Borghi, E., Crusciol, C.A.C., Nascente, A.S., Sousa, V.V., & Martins, P.O. (2013). Sorghum grain yield, forage biomass production and revenue as affected by intercropping time. European Journal of Agronomy, 51, 130-139.
Corre-Hellou, G., Dibet, A., Hauggaard-Nielsen, H., Crozat, Y., Gooding, M., Ambus, P., Dahlmann, C., von Fragstein, P., Pristeri, A., Monti, M., & Jensen, E.S. (2011). The competitive ability of pea–barley intercrops against weeds and the interactions with crop productivity and soil N availability. Journal of Field Crops Research, 122 (10), 264-272.
Fan, Z., Chai, Q., Yu, A., Zhao, C., Yin, W., Hu, F., Chen, G., Cao, W., & Coulter, J.A. (2020). Water and radiation use in maize–pea intercropping is enhanced with increased plant density. Agronomy Journal, 112(1), 257-273.
Ghamari, h., Kolvanagh, j. S., Sabaghpour, s. H., & Nassab, A. D. M. (2016). The effect of intercropping and Nitroxin biofertilizer on yield components and relative yield total of purslane (Portulaca oleracea L.) and dragon’s head (Lallemantia iberica Fisch., & CA Mey). Notulae Scientia Biologicae, 8(4), 472-476.
Ghanbari, S., Moradi Telavat, M., & Siadat, S. A. (2017). Evaluation of Competitive Indices in Barley Intercropped with Fenugreek under Manure Applications. Journal of Crops Improvement, 18(4), 821-834. doi: 10.22059/jci.2017.56654. (In Persian).
Ghasemi, S., Siavashi, K., Choukan, R., Khavazi, K., & Rahmani, A. (2011). Effect of biofertilizer phosphate on grain yield and its components of maize (Zea mays L.) cv. KSC704 under water deficit stress conditions. Seed Plant Pro. J., 2(27), 219-233.
Ghobadi, F., Majnoun Hosseini, N., Oveisi, M., & Akbari, G. (2022). Effect of Different Levels of Irrigation and Nitrogen Fertilizer on Yield and Yield Components of Some Safflower Cultivars in Alborz Province. Journal of Crops Improvement, 24(3), 761-775. (In Persian).
Ghosh, P.K., Manna, M.C., Bandyopadhyay, K.K., Ajay, Tripathi, A.K., Wanjari, R.H., Hati, K.M., Misra, A.K., Acharya, C.L., & Subba Rao, A. (2006). Interspecific interaction and nutrient use in soybean/sorghum intercropping system. Agronomy Journal, 98(4), 1097-1108.
Hoseini, S. S., Majidian, M., & Esfahani, M. (2022). Effect of nitrogen fertilizer and vermicompost application on agronomic characteristics, seed yield and quality of sesame (Sesamum indicum L.). Applied Field Crops Research, 34(4), 97-74. doi: 10.22092/aj.2022.351393.1494. (In Persian).
Jawanmard, A., Rostami, A., Nouraein, M., & Ghrakhani, G.H. (2015). Agronomic, ecological and economic evaluation of wheat - chickpea intercropping under rainfed condition of Maragheh. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 26(1), 19-37. (In Persian).
Karimi Jalilehvandi, T., Maleki Farahani, S., & Rezazadeh, A. (2017). Effects of sowing date and chemical fertilizer on seed vigor and qualitative and quantitative characteristics of Lady's mantle (Lallemantia royleana Benth.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 33, 127-133.
Karimi Jalilehvandi, T., Maleki Farahani, S., & Rezazadeh, A. (2020). Effects of sowing date and chemical fertilizer on the flavonoid content and quantitative and qualitative characteristics of lady’s mantle (Lallemantia royleana Benth.) seed. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 34, 1059-1075. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 103 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 21 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب