پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,878 |
| تعداد مقالات | 74,135 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,876,120 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,235,226 |
شناسایی و اولویت‌بندی مخاطرات محیطی در منطقه حفاظت شده سفیدکوه | ||
| مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 شهریور 1404 اصل مقاله (1.48 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2025.399801.670515 | ||
| نویسندگان | ||
| پروانه سبحانی* 1؛ حبیب بهداراصل2 | ||
| 1استادیار گروه محیط زیست، دانشگاه لرستان، دانشکده منابع طبیعی، خرم آباد، ایران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی گروه محیط زیست، دانشگاه لرستان، دانشکده منابع طبیعی، خرم آباد، ایران | ||
| چکیده | ||
| مناطق تحت حفاظت یکی از مهم‌ترین ذخایر زیستی و منابع تأمین کننده خدمات اکوسیستمی می‌باشند که لزوم شناسایی مخاطرات محیطی و حفظ و بهره‌برداری بهینه از این منابع امری ضروری است. ازاین‌رو، در مطالعه حاضر به‌منظور شناسایی مخاطرات محیطی موجود در منطقه حفاظت شده سفیدکوه، به ارزیابی عوامل تهدیدکننده در چارچوب مدل مفهومی DPSIR از جمله نیروی محرکه، فشار، وضعیت، اثر و پاسخ پرداخته شد. در ادامه پس از شناسایی عمده‌ترین مخاطرات محیطی، به اولویت و رتبه‌بندی این مخاطرات با استفاده از روش TOPSIS اقدام گردید. مطابق نتایج به‌دست آمده 37 عامل در وقوع مخاطرات محیطی در منطقه حفاظت شده سفیدکوه نقش دارند که 32 عامل دارای منشأ انسانی و 5 عامل از منشأ محیطی برخوردارند. نتایج حاکی از آن است که بیشترین وقوع مخاطرات محیطی در این منطقه، ناشی از عوامل انسانی است. نتایج وزن‌دهی و اولویت‌بندی مخاطرات محیطی به‌دست آمده نشان داد که در بین عوامل تهدیدکننده بیشترین مجموع وزنی مربوط به توسعه فعالیت‌های انسانی (0187/0) و کم‌ترین مجموع وزنی به ضعف فرهنگی (065/0) اختصاص یافته است. همچنین عمده‌ترین مخاطرات محیطی با بیشترین وزن و رتبه در منطقه، به‌ترتیب شامل "کمبود نیرو و امکانات حفاظتی"، "پایش و کنترل ضعیف بر فعالیت‌های انسانی در منطقه"، "عملکرد ضعیف در اجرای قانون"، "شکار غیرمجاز"، "ورود دام مازاد به مراتع در فصل‌های غیرمجاز و حساس"، "گردشگری خارج از ظرفیت منطقه" و "توسعه فعالیت‌های اقتصادی نامناسب در منطقه (کشاورزی، صنعت و معدن‌کاری)" و "تغییرات کاربری اراضی/پوشش (کشاورزی به صنعت، جنگل به کشاورزی)" می‌باشد. بنابراین کنترل این مخاطرات مستلزم برنامه‌ریزی جامع و مدیریتی یکپارچه در سطح این منطقه است. نتایج این پژوهش می‌تواند با ارائة گستره‌ای از مخاطرات محیطی و درجة مخاطره پذیر بودن منطقه حفاظت شده سفیدکوه، به تصمیم‌گیران و برنامه‌ریزان در تدوین برنامه‌ای مدیریتی و نیز اتخاذ اقداماتی راهبردی در این منطقه کمک کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مخاطرات محیطی؛ مدل DPSIR؛ روش TOPSIS؛ مناطق تحت حفاظت؛ منطقه حفاظت شده سفیدکوه | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 39 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 19 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب