
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,877 |
تعداد مقالات | 74,134 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,854,735 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,232,447 |
بازنمایی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در رسانههای انگلیسیزبان آسیای مرکزی (تایمز آستانه و تایمز آسیای مرکزی) | ||
مطالعات اوراسیای مرکزی | ||
دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 35، شهریور 1404، صفحه 29-56 اصل مقاله (1.17 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcep.2025.399400.450340 | ||
نویسنده | ||
سیدرحیم ابوالحسنی* | ||
دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
منطقۀ آسیای مرکزی در سالهای اخیر به یکی از کانونهای محوری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است و کشورهای قزاقستان و قرقیزستان، بهویژه در قالب همکاریهای اوراسیایی در این زمینه جایگاهی راهبردی یافتهاند. در این میان، چگونگی بازنمایی سیاست خارجی ایران در رسانههای منطقهای، بهویژه رسانههای انگلیسیزبان، اهمیت فزایندهای در شکلدهی به ادراکهای بینالمللی دارد. پرسش اصلی نوشتار این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چگونه در رسانههای انگلیسیزبان آسیای مرکزی، «تایمزِ آستانه» و «تایمزِ آسیای مرکزی» بازنمایی میشود و چه تفاوتهایی در گفتمان این دو رسانه دیده میشود؟ فرضیۀ پژوهش این است که تفاوت در رویکرد نویسندگان و زمینههای سیاسی و فرهنگی دو کشور میزبان این رسانهها، موجب شکلگیری بازنماییهای متفاوت و گاه متعارض از سیاست خارجی ایران شده است. این نوشتار با بهرهگیری از روش کیفی و رهیافت تحلیل گفتمان انتقادی انجام شده و دادهها با نمونهگیری هدفمند از مطالب دو رسانۀ اشارهشده در سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ گردآوری شدهاند. یافتهها نشان میدهد که «تایمزِ آستانه» ایران را بهمثابۀ بازیگری مشارکتجو و توسعهمحور بازنمایی کرده است، درحالیکه «تایمزِ آسیای مرکزی» تصویری واگرایانه و تهدیدآمیز از ایران ارائه داده است. تفاوت در چگونگی انتخاب واژگان، ساختارهای کلامی و اولویتبندی موضوعها، تفاوت در گفتمان مسلط هر رسانه را نشان میدهد. این تفاوتهای معنایی بهصورت مستقیم بر ادراکهای افکار عمومی منطقهای و فرامنطقهای اثر میگذارند | ||
کلیدواژهها | ||
بازنمایی؛ بازنمایی گفتمانی؛ ساخت معنایی؛ رسانه. تایمزِ آستانه؛ تایمزِ آسیای مرکزی | ||
مراجع | ||
منابع
فارسی
احمدیپور، زهرا و یونس رشیدی (۱۳۹۷)، «تحلیل ژئوپلیتیک: بازنمایی فضاهای ترس در سینما»، فصلنامه ژئوپلیتیک، دوره ۱۴، شماره ۲، صص. ۲۱–۵۵ (doi: 20.1001.1.17354331.1397.14.50.2.0).
اصولی، قاسم (۱۳۹۶)، «ایران و قزاقستان: فرصتها، چالشها و راهبردهای بسط روابط دو کشور»، نشریه امنیت اقتصادی، دوره ۵، شماره ۱۰، صص. ۳۵–۵۴. قابل دسترسی در:
https://www. https://es.tesrc.ac.ir/ 2229014/ (تاریخ دسترسی: 27/04/1404).
امینی، ارمین و ریحانه رمضانی (۱۴۰۱)، «بررسی نقش بازنماییهای سینما در سیاست خارجی آمریکا»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره ۵۴، شماره ۴، صص.۱۴۷۳–۱۴۸۹
(doi: 10.22059/jhgr.2021.322255.1008283).
بخشنده، احسان و محمدمهدی فرقانی (۱۳۹۶)، «تأثیر گفتمان سیاست خارجی بر پوشش خبری؛ بازنمایی آمریکا و انگلیس در مطبوعات شاخص ایران در دو دوره اصولگرایی و اصلاحطلب»، راهبرد اجتماعی فرهنگی، دوره ۶، شماره ۱، صص. ۱۱۷–۱۵۲ (doi: 20.1001.1.22517081.1396.6.1.5.7).
بشیر، حسن و علیرضا رحمانی (۱۳۹۷)، «سیاست رسانهای شبکه پرس تی وی در ارائه تصویر ایران به مخاطبان انگلیسیزبان: مطالعه موردی برنامه ایران»، رسانههای دیداری و شنیداری، دوره ۱۲، شماره ۲۸، صص. ۲۷–۵۲ (doi: 20.1001.1.26454696.1397.12.28.2.5).
پرنیان، امیر؛ محمد قربانیگلشنآباد؛ یوسفی جویباری، محمد (۱۴۰۲)، «آسیبها و فرصتهای اقتصادی سیاستگذاری جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی و قفقاز (مطالعه موردی: ازبکستان، قزاقستان و ترکمنستان)»، اقتصاد و بانکداری اسلامی، دوره ۱۲، شماره ۴۳، صص. ۲۲۵–۲۴۱، قابل دسترسی در: https://mieaoi.ir/article-1-1381-fa.html (تاریخ دسترسی : 01/05/1404).
ربیعی، علی و فرناز احمدزادهنامور (۱۳۸۷)، «نظریه بازنمایی رسانهای و تحلیل افکار عمومی متقابل آمریکاییها و ایرانیها»، دانش سیاسی، دوره ۴، شماره ۸، صص. ۳۷–۶۲ (doi 10.30497/pk.2009.30 )
سلیمانی، رضا و هراتی، محمدجواد (۱۳۹۴)، «نظریه «بازنمایی» و انگارههای معنایی گفتمان رسانهای آمریکا از اسلام و ایران»، جستارهای سیاسی معاصر، دوره ۶، شماره ۱۸، صص. ۹۹–۱۲۲.قابل دسترسی در : https://politicalstudy.ihcs.ac.ir/article_2100.html (تاریخ دسترسی: 12/04/1404).
سلیمی، حسین و پیمان وهاب پور (1397)، توئـیـپلـماسـی؛ بازنمایی سیاست خارجی ایران در توئیتر. مطالعات رسانههای نوین، دوره 4، شماره 14، صص. 66-108. (doi: 10.22054/nms.2018.33305.515 )
طاهرخانی، فاطمه (۱۴۰۳)، «تحلیل بازنمایی رسانهای از مواجهه ایالاتمتحده آمریکا با برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر تحلیل محتوای اخبار بیبیسی فارسی و ایران اینترنشنال ۱۳۹۸–۱۴۰۱)»، مطالعات راهبردی آمریکا، دوره ۴، شماره ۱، صص. ۱۱۳–۱۴۱(doi: 10.47176/asr.2024.1230).
کولایی، الهه و امیر ابراهیمی(۱۳۹۲)، «تبیین ژئوپلیتیکی روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری قزاقستان»، فصلنامه بینالمللی ژئوپلیتیک، دوره ۹، شماره ۳۰، صص. ۴۹–۸۱
(doi: 20.1001.1.17354331.1392.9.30.2.5).
مهدیزاده، سید محمد (1387)، رسانهها و بازنمایی، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
هاموند، فیلیپ (1392)، رسانه، جنگ، پستمدرنیته (ترجمه علیرضا آرزو)، تهران: نشر ساقی.
وثوقی، سعید و عسکر صفری (۱۳۹۶)، «نقش قزاقستان در گسترش روابط ایران و چین در آسیای مرکزی»، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره ۱۰، شماره ۲، صص. ۴۶۷–۴۸۴
(doi: 10.22059/jcep.2018.209451.449654).
یحیائی، سبحان و سیف، حامد (۱۴۰۲)، «بازنمایی نظام سیاسی جمهوری اسلامی و حکومت پهلوی در شبکه تلویزیونی «منوتو»»، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره ۱۹، شماره ۷۰، صص. ۳۰۷–۳۳۵
(doi: 10.22034/jcsc.2023.543465.2500).
English Abuova, Nagima (2024), “Astana Format Guarantors Urge Peace and Humanitarian Aid in Middle East”, The Astana Times, 12 November 2024, Available at: https://astanatimes.com/2024/11/astana-format-guarantors-urge-peace-and-humanitarian-aid-in-middle-east/, (Accessed on: 10/07/2025). Akhmetkali, Aibarshyn (2025), “Kazakhstan Returns 74 Citizens from Iran Amid Escalating Situation”, The Astana Times, 16 June 2025, Available at: https://astanatimes.com/2025/06/kazakhstan-returns-74-citizens-from-iran-amid-escalating-situation/, (Accessed on: 02/07/2025). Alluhaidah, Monther (2023), “Representations of Islam and Muslims in Media Addressed by Corpus-Based Approaches: Systematic Literature Review”, International Journal of Linguistics and Translation Studies, Vol. 4, No. 4, pp. 187–198, (doi: 10.36892/ijlts.v4i4.390). Amanullah, Arshad (2023), “Constructing the Muslim ‘Other’: A Critical Discourse Analysis of Indian News Coverage of the Tablighi Jamaat Congregation during the COVID-19 Pandemic”, Journalism, doi: 10.1177/14648849231188260 Bland, Stephen (2025), “The Ripple Effects of The Israel–Iran Conflict on Central Asia”, The Times of Central Asia, 13 June 2025, Available at: https://timesca.com/the-ripple-effects-of-the-israel-iran-conflict-on-central-asia/, (Accessed on: 14/06/2025). Borangaziev, Aidar (2024), “Without Security, There Can Be No Development in Afghanistan”, The Times of Central Asia, 26 April 2024, Available at: https://timesca.com/without-security‑there‑can‑be‑no‑development‑in‑afghanistan/. (Accessed on: 27/06/2025). Cutler, Robert (2025), “Iran–Israel war highlights Central Asia as Zone of Strategic Stability”, The Times of Central Asia, 24 June 2025, Available at: https://timesca.com/iran-israel-war-highlights-central-asia-as-zone-of-strategic-stability/, (Accessed on: 01/07/2025). Haidar, Aida (2023), “Kazakhstan and Iran pledge to boost trade turnover to $3 billion”, The Astana Times, 5 December 2023, Available at: https://astanatimes.com/2023/12/kazakhstan-and-iran-pledge-to-boost-trade-turnover-to-3-billion/, (Accessed on: 18/06/2025). KhosraviNik, Majid (2010), “The Representation of Refugees, Asylum Seekers and Immigrants in British Newspapers: A Critical Discourse Analysis”, Journal of Language and Politics, Vol. 9, No. 1, pp. 1–28 (doi: 10.1177/0957926509104024). Li, Ke and Qiang Zhang (2021), “A Corpus-Based Study of Representation of Islam and Muslims in the American Media: A Critical Discourse Analysis Approach”, International Communication Gazette, Vol. 83, No. 2, pp. 157–180, (doi: 10.1177/1748048520987440). Mikovic, Nikola (2025), “Exploring What’s Behind Iran’s Push in Tajikistan”, The Times of Central Asia, 31 January 2025, Available at: https://timesca.com/irans-upheaval-central-asias-role-and-regional-repercussions/, (Accessed on: 22/06/2025). Guo, Run, Xinyue Song and Shan Lu (2022), “A CiteSpace-Based Analysis of the Application of Critical Discourse Analysis in News Discourse”, Discourse and Communication, Vol. 16, No. 4, pp. 403–425, (doi: 10.1177/17504813211070670). Nakispekova, Aiman (2025), “Kazakhstan Brings Citizens Home from Iran in Swift Rescue Effort”, The Astana Times, 20 June 2025, Available at: https://astanatimes.com/2025/06/kazakhstan-brings-citizens-home-from-iran-in-swift-rescue-effort/, (Accessed on: 11/07/2025). Pasitselska, Olga (2017), “Ukrainian Crisis through the Lens of Russian Media: Construction of Ideological Discourse”, Discourse and Communication, Vol. 11, No. 6, pp. 591–609 (doi: 10.1177/1750481317714127). Pei, J., D. Li, and L. Cheng (2022), “Media Portrayal of Hackers in China Daily and The New York Times: A Corpus-Based Critical Discourse Analysis”, Discourse and Communication, Vol. 16, No. 5, pp. 598–618, (doi: 10.1177/17504813221099190). Satubaldina, Assel (2021), “Developing Cooperation with Kazakhstan is of Great Importance for Iran, Says Iranian Foreign Minister”, The Astana Times, 8 April 2021, Available at: https://astanatimes.com/2021/04/developing-cooperation-with-kazakhstan-is-of-great-importance-for-iran-says-iranian-foreign-minister/, (Accessed on: 30/06/2025). Skripnikova, Anastasiya (2025), “Types of Headlines in the Astana Times Newspaper”, Herald of Journalism, No. 4, pp. 34–45, (doi: 10.26577/HJ.2024.v74.i4.3). Smirnova, Anastasia, Helena Laranetto and Nicholas Kolenda (2017), “Ideology through Sentiment Analysis: A Changing Perspective on Russia and Islam in The New York Times”, Discourse and Communication, Vol. 11, No. 3, pp. 296–315, (doi: 10.1177/1750481317699347). Usenov, Uran (2024), “Keeping Central Asia Out of Conflicts: An Interview with Political Analyst Uran Usenov”, The Times of Central Asia, 8 February 2024, Available at: https://timesca.com/keeping-central-asia-out-of-conflicts-an-interview-with-political-analyst-uran-usenov/, (Accessed on: 09/06/2025). Yang, Mei, Mei Yang and Ziwei Wang (2023), “A Corpus-Based Discourse Analysis of China’s National Image Constructed by Environmental News in The New York Times”, Humanities and Social Sciences Communications, Vol. 10, No. 545 (doi: 10.1057/s41599-023-02052-8). Ziaee, Ali, Ju-Sung Lee and Ivo van Hilvoorde (2024), “Media and Representation of Others: Case of Iran in the 2020 Tokyo Olympics”, European Journal for Sport and Society, Vol. 21, No. 4, pp. 393–410, (doi: 10.1080/16138171.2024.2345950). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 126 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 84 |