پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,878 |
| تعداد مقالات | 74,135 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,878,624 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,237,336 |
تفاوت های میان نسلی در بازنمایی هویت کدبانو مطالعه موردی: فرهنگ آشپزی و اقتصاد خوراک در گفتمان روزمره مادران ودختران | ||
| پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران | ||
| دوره 15، شماره 1، شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2025.391300.459917 | ||
| نویسنده | ||
| فریده مجیدی خامنه* | ||
| پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری | ||
| چکیده | ||
| هدف: در اثر گسترش ارتباطات، پیشرفت‌های تکنولوژیکی وسایل زندگی، تغییرات سریع فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی سبک زندگی، به-ویژه در جوامع در حال گذار، ادارک نسل‌های جدید از کدبانوگری، متفاوت از نسل‌های قبل شده است. کدبانو بودن به‌معنای مدیریت کارآمد و موثرخانه و خانواده هویتی است که شامل نقش‌ها، مهارت‌ها و ویژگی‌های مختلفی می‌شود. یکی از این ویژگی‌ها، مهارت آشپزی و مدیریت خوراک است. تفاوت بین‌نسلی در فرهنگ آشپزی، در بسیاری موارد منجر به اختلاف و کشمکش میان مادران و دختران می-گردد. یکی از مسائل مهم در حوزه آسیب‌شناسی خانواده، عدم توجه و ادارک صحیح از تفاوت‌های نسل مادران و دختران در تدبیر منزل است که باعث تغییرات شدید ساختار روابط ، نابسامانی و بحران‌های میان والدین و فرزندان و در نهایت شکاف نسلی می‌شود. بحرانی بودن روابط خانوادگی، باعث تزلزل نقش خانه به‌عنوان نخستین کانون زندگی مشترک در جامعه‌پذیری فرزندان است. سوال اصلی پژوهش چگونگی تفاوت‌های بین‌نسلی در بازنمایی هویت کدبانو است. برای یافتن پاسخ، پژوهشگر از میان وجوه مختلف کدبانوگری، به مطالعه موردی تبیین تفاوت‌های فرهنگ آشپزی و مدیریت خوراک در میان دو نسل از مادران و دختران گونئی (شبستر مرکزی) مقیم تهران پرداخته است. روش‌شناسی: روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسانه و تحلیل مصاحبه‌های نیمه ساختارمند با 30 نفر از مادران و دختران گونئی (شبستر مرکزی) مقیم تهران در خصوص فرهنگ آشپزی و مدیریت خوراک است. مشارکت‌کنندگان (مادران متولد دهه‌های 40 و 50 / دختران متولد دهه-های 70 تا 80 ) از طریق نمونه‌گیری هدفمند و روش گلوله برفی انتخاب شدند. از تحلیل متن مصاحبه‌ها و گفتار روزمره مابین مادران و دختران، واحدهای معنایی شناسایی و با تجمیع آنها، درون‌مایه‌های فرعی و درون‌مایه‌های اصلی مشخص و در نهایت درون‌مایه مرکزی هویت کدبانو از منظر فرهنگ آشپزی و مدیریت خوراک استخراج گردید. . درون‌مایه‌های اصلی شامل 1- دانش آشپزی و غذاهای معیار 2- دانش ذخیره‌سازی و انبار مواد خوراکی 3- دانش مصرف مواد خوراکی و توزیع غذا 4- فرهنگ خوراک و مشارکت در وفاق اجتماعی 5- نقش خوراک در عاملیت زنان است. یافته‌ها: یافته‌ها بیانگر: 1 – هویت سیال کدبانو در میان نسل‌ها و تغییر معیارهای فرهنگ آشپزی و مدیریت خوراک. 2- تفاوت نگاه نسل‌ها به سرمایه اجتماعی دانش آشپزی و اقتصاد خوراک 3- تغییر ماهیت انگ‌های اجتماعی با توجه به تغییر نقش‌های زنان در خانه 4- تفاوت ادارک دو نسل از قدرت و عاملیت اجتماعی زنان در فرهنگ آشپزی با توجه به تغییر سبک زندگی 5- تغییر دایره واژگانی در گفتار میان مادران و دختران در خصوص کدبانوگری و فرهنگ آشپزی 6- تاثیر اینترنت و شبکه‌های مجازی در تغییر معیارهای فرهنگ آشپزی و مدیریت خوراک. 7- بروز مقایسه مداوم مهارت‌های آشپزی میان نسل‌ها و ایجاد تعارض و کشمکش میان مادران و دختران 8- افزایش خشونت کلامی و پرخاشگری میان مادران و دختران به دلیل اختلاف ادراک در امور آشپزی و مدیریت خوراک که می‌تواند به شکاف عمیق میان‌نسلی منجر گردد. نتیجه‌گیری و پیشنهادها : تفاوت‌های میان نسلی در خصوص مدیریت امور خانه اگر به‌درستی تبیین نگردد، انتقال فرهنگ و ارزش‌های خانوادگی با اشکال مواجه می‌شود که تاثیرات آن می‌تواند به شکاف نسلی و گسست عاطفی میان اعضاء خانواده منجر گردد. عدم درک ارزش‌ها و الگوهای رفتاری هر نسل از سوی نسل دیگر، عصبیت و عدم انعطاف در قبول نوآوری‌ها و خلاقیت در فرهنگ آشپزی نسل جوان از سوی مادران، عرصه را بر فرزندان تنگ می‌کند و موجب دلسردی، عدم اعتماد به‌نفس و از تکاپو افتادن جوانان می‌گردد . نتایج نشان می‌دهند هرچند در خصوص کسب دانش آشپزی و مدیریت مواد غذایی به عنوان یکی از ویژگی‌های زنان کدبانو میان مادران و دختران اختلافی وجود ندارد ولی در بازنمایی معیارها و شاخصه‌های آن، تفاوت میان نسلی وجود دارد و پیشنهاد می‌شود به این موارد توجه شود: 1- تغییر نظام ارزشی نسل‌های مادران و فرزندان 2- تغییر نظم اجتماعی و تفاوت در سبک زندگی میان نسل‌ها 3- توجه به مسائل مربوط به تمایل به کنترل در نسل مادران و تمایل به استقلال در نسل دختران 4- توجه به میزان پذیرش تفاوت‌ها از سوی نسل‌ها 4- توجه به رابطه تعاملی و هم‌افزایی میان زبان با بخش‌های دیگر فرهنگ و جایگاه نشانه‌شناسی خوراک در گفتار خانوادگی نسل‌های مختلف 5- لزوم ورزیدگی و تقویت نگاه پژوهشگران جوان به مقوله گفتار روزمره (به عنوان اموری محسوس) در بازشناسی تفاوت‌های نسلی (به عنوان امری نامحسوس و پیچیده) در جوامع در حال گذار 4- لزوم توجه پژوهشگران به اهمیت نتایج برای مطالعات تطبیقی هویت زنان در جمعیت‌های قومی و تاثیر مهاجرت و تغییر سبک زندگی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پدیدارشناسی؛ فرهنگ آشپزی و اقتصاد خوراک؛ گونئی (شبستر مرکزی)؛ تحلیل گفتمان روزمره؛ کدبانو. تفاوت نسلی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 135 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب