پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,877 |
| تعداد مقالات | 74,134 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,853,628 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,232,335 |
پیکر سیاسی در فلسفۀ اسلامی استعارۀ منزل و مدینۀ فاضله چونان بدن انسان | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| دوره 58، شماره 1، مرداد 1404، صفحه 211-232 اصل مقاله (715.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2025.388640.523572 | ||
| نویسنده | ||
| مریم نصر اصفهانی* | ||
| استادیار، گروه مطالعات زنان و خانواده، پژوهشکدۀ مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| استفادۀ استعاری از بدن انسان برای سخن گفتن از اجتماع انسانی ایده‌آل از قدیمی‌ترین استعاره‌هایی است که در فلسفه سیاسی کاربرد داشته و به اشکال مختلف به کار رفته است. «پیکر سیاسی» استعاره‌ای است که بر اساس آن، برای ارائۀ فهمی منسجم از عالم، میان بدن انسان و اجتماعات خرد/کلان انسانی مشابهت برقرار می‌شود. فیلسوفانِ مشائی مسلمان، به‌ویژه فارابی و نصیرالدین طوسی که در کانون فلسفه سیاسی نزد فیلسوفان مسلمان قرون میانه ایستاده‌اند، از این استعاره استفاده کرده‌اند. این مقاله علاوه بر ترسیم جغرافیای بحث از «پیکر سیاسی» از دنیای باستان تا قرون وسطی و نقش حکمای مسلمان در پروراندن آن، با استفاده از نظریۀ «استعاره مفهومی» لیکاف و جانسون، کاربرد این استعاره و شبکه مفاهیم حول آن را در متون حکمی فلسفه مشایی بررسی کرده است. همچنین، با عنایت به سیر تحول این مفهوم در فلسفه سیاسی غرب و تبدیل آن از «پیکر سیاسی» به «پیکرۀ سیاسی» به توقف تحول این استعاره در اندیشه سیاسی نزد حکمای مسلمان اشاره کرده است. درنهایت با توجه به کارکردهای استدلالی استعاره‌ها در فهم و تجربه ما از جهان و توانایی که برای ایجاد تغییر در باورهای ما دارند، پیشنهاد کرده‌ایم که تأمل دربارۀ استعاره «پیکر سیاسی» یکی از بهترین نامزدها برای کمک به ایجاد فهم جدید از مناسبات سیاسی و اجتماعی در ایران معاصر است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پیکر سیاسی؛ حکمت عملی؛ فارابی؛ خواجه نصیر طوسی؛ استعارۀ مفهومی | ||
| مراجع | ||
|
ابن سینا، شیخ الرئیس ابوعلی (1319). ابن سینا و تدبیر منزل، ترجمه و نگارش: محمد نجمی زنجانی، چاپخانه ایران.
ابن مسکویه، احمد بن علی (1381). تهذیب الاخلاق، ترجمه علی اصغر حلبی، انتشارات اساطیر.
ارسطو (1349). سیاست، ترجمه حمید عنایت، شرکت سهامی کتابهای جیبی.
_____1396). دربارۀ هنر شعر، ترجمه سهیل محسن افنان، انتشارات حکمت.
پورجوادی، رضا (1393). «تدبیر منزل»، دانشنامه جهان اسلام، https://rch.ac.ir/article/Details/7491
تنسر (1354). نامه تنسربه گشنسب، به تصحیح مجتبی مینوی، خوارزمی.
توحیدلو، سمیه (1402). تاریخ مفهوم عدالت اجتماعی، نشر نگاه معاصر.
جانسون، مارک (1397). بدن در ذهن: مبنای جسمانی معنا، تخیل و استدلال، ترجمه جهانشاه میرزابیگی، چ دوم، نشر آگاه.
چارتریس-بلک، جاناتان (1398). تحلیل انتقادی استعاره: رویکردی شناختی_پیکره‌ای، ترجمه یکتا پناه‌پور، قم: لوگوس. (نسخه فیدیبو)
خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1391). اخلاق ناصری، تصحیح و توضیح مجتبی مینویی-علیرضا حیدری، چ هفتم، انتشارات خوارزمی.
دوانی، جلال‌الدین (1393). اخلاق جلالی، تصحیح عبدالله مسعودی آرانی، چ دوم، انتشارات اطلاعات
رشیدیان، عبدالکریم (1393). فرهنگ پسامدرن، نشر نی.
سانتاگ، سوزان (1393). بیماری به‌مثابۀ استعاره، ترجمه احسان کیانی‌خواه، نشر حرفه نویسنده.
طباطبایی، سیدجواد (1396). زوال اندیشه سیاسی در ایران، انتشارات مینوی خرد.
غزالی، امام محمد (1400). کیمیای سعادت، با مقدمه بهاءالدین خرمشاهی، چ ششم، انتشارات نگاه.
فارابی، ابونصر (1354). اندیشه‌های اهل مدینه فاضله، ترجمه و شرح سید جعفر سجادی، شورای عالی فرهنگ و هنر.
_____ الف (1396). السیاسه المدنیه، ترجمه حسن ملکشاهی، چ سوم، سروش.
_____ ب (1396). فصول منتزعه، ترجمه و شرح حسن ملکشاهی، چ سوم، سروش.
فیرحی، داوود (1389). قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام؛ فیرحی، داود، چاپ دهم: تهران، نی.
قطب‌الدین شیرازی، محمود بن مسعود (1369). دره‌التاج (بخش حکمت عملی و سیروسلوک)، به کوشش و تصحیح ماهدخت‌بانو همایی، انتشارات علمی فرهنگی.
لی، دیوید، (1397). زبانشناسی‌شناختی: یک مقدمه، ترجمه جهانشاه میرزابیگی، نشر آگاه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 106 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 59 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب