
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,878 |
تعداد مقالات | 74,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,876,120 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,235,225 |
جرعههای نهفته در شراب خام (بررسی رمان «شراب خام» اثر «اسماعیل فصیح» بر اساس رمزگان پنجگانه بارت) | ||
پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 مرداد 1404 | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2025.396526.2062 | ||
نویسندگان | ||
حجت اله امیدعلی* 1؛ فاطمه سلطانی2 | ||
1دانشگاه اراک | ||
2هیئت علمی دانشگاه اراک | ||
چکیده | ||
رمان «شراب خام» تهران سال ۱۳۳۵ را به تصویر میکشد؛ داستان مردی که پس از بازگشت از آمریکا با زندگی مرفه اما پرتنش، با معماهای جنایی و روابط انسانی پیچیدهای روبهرو میشود. پژوهش حاضر با این پرسش میپردازد که چگونه بر اساس رمزگان پنجگانه بارت میتوان لایههای معنایی چندگانهی رمان «شراب خام» را دقیق و مستند آشکار کرد؟ روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بر مبنای رمزگان پنجگانه (هرمونتیک، پروآیرتیک، نمادین، معنابنی، و ارجاعی) رولان بارت است. در بخش تحلیل هرمنوتیکی، معماهای حلنشده مرگ مهین و ناصر با چاشنی تعلیق و ابهام واکاوی میشود تا خواننده از سطح نخست روایت فراتر رود. رمزگان پروآیرتیک زنجیره رویدادهای جنایی، کنشهای کلیدی مانند قتل، بازپرسیها و ملاقاتها را دستهبندی و نامگذاری میکند. رمزگان معنابنی به دلالتهای ضمنی شخصیتها (جلال، ناصر، اسماعیل و یوسف) و نمادهایی نظیر «شراب» و «سراب» میپردازد. رمزگان نمادین جفتتقابلهایی همچون ماندن/رفتن، سنت/مدرنیته، مرگ/زندگی و شهر/روستا را بهعنوان محورهای ساختاری متن بازمینماید. در نهایت رمزگان ارجاعی، پسزمینه فرهنگی و اجتماعی ایران دهه ۱۳۳۰ و نقد روشنفکران منزوی و ناتورالیسم رمان را آشکار میکند. یافتهها نشان میدهد رمان «شراب خام» با بهرهگیری از ساختار جنایی و لایههای نمادین و معنابنی، بستری مناسب برای تولید معناهای متکثر فراهم ساخته و خواننده را از موقعیت مصرفکننده منفعل به نقش تولیدکننده فعال معنا میرساند. نمادهایی نظیر «شراب» و «سراب» میپردازد. رمزگان نمادین جفتتقابلهایی همچون ماندن/رفتن، سنت/مدرنیته، مرگ/زندگی و شهر/روستا را بهعنوان محورهای ساختاری متن بازمینماید. در نهایت رمزگان ارجاعی، پسزمینه فرهنگی و اجتماعی ایران دهه ۱۳۳۰ و نقد روشنفکران منزوی و ناتورالیسم رمان را آشکار میکند. یافتهها نشان میدهد رمان «شراب خام» با بهرهگیری از ساختار جنایی و لایههای نمادین و معنابنی، بستری مناسب برای تولید معناهای متکثر فراهم ساخته و خواننده را از موقعیت مصرفکننده منفعل به نقش تولیدکننده فعال معنا میرساند. | ||
کلیدواژهها | ||
اسماعیل فصیح؛ رمان؛ «شراب خام»؛ رولان بارت؛ رمزگان پنجگانه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 48 |