
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,878 |
تعداد مقالات | 74,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,876,121 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,235,228 |
بررسی تغییرات پوشش گیاهی مراتع تحت تأثیر اقدامات حفاظتی و بهبود اکوسیستم | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 مرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2025.396695.1840 | ||
نویسندگان | ||
حسین مرادی1؛ محمد جعفری* 1؛ حسین آذرنیوند1؛ محمد طهمورث2؛ اسماعیل علیزاده1 | ||
1گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی.، دانشکده منابع طبیعی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
2گروه حفاظت آب و خاک، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مدیریت جامع اکوسیستم مراتع، یکی از راهکارهای مؤثر برای بهبود پوشش گیاهی، تولید علوفه و ارتقای پایداری در مناطق خشک و نیمهخشک بهشمار میرود. در این پژوهش، تأثیر مجموعهای از اقدامات حفاظتی و بهبود اکوسیستم شامل بذرپاشی، نهالکاری، تراس+نهالکاری، کنتورباندینگ+نهالکاری، پیتینگ+بذرپاشی و کنتورفارو+نهالکاری بر ویژگیهای پوشش گیاهی و تولید علوفه در مراتع روستای وردیج استان تهران بررسی شد. نمونهبرداری به روش سیستماتیک-تصادفی در فصل رویش و با استفاده از پلاتهای ۴ مترمربعی در امتداد ترانسکتهای ۱۰۰ متری انجام گرفت. ویژگیهای پوشش گیاهی با دقت ثبت و دادههای مربوطه تحلیل شد. نتایج نشان داد که اقدامات حفاظتی مذکور، تأثیر معنیداری بر متغیرهای پوشش گیاهی دارند و به طور چشمگیری سبب افزایش تاج پوشش گیاهی و کاهش خاک لخت شدند. بیشترین میانگین درصد تاج پوشش (97/59 درصد) و کمترین درصد خاک لخت (93/7 درصد) مربوط به نهالکاری بود، در حالیکه مراتع شاهد کمترین میزان تاج پوشش (2/23 درصد) و بالاترین درصد خاک لخت (2/29 درصد) را نشان دادند. سایر روشها مانند بذرپاشی و تراس-نهالکاری نیز نتایج مطلوبی در بهبود پوشش گیاهی داشتند. از نظر تولید علوفه، پروژه نهالکاری با میانگین 423 کیلوگرم در هکتار، بیشترین تولید را به همراه داشت و پس از آن بذرپاشی و تراس+نهالکاری بهترتیب با 367 و 388 کیلوگرم در هکتار قرار گرفتند. مراتع شاهد کمترین عملکرد را نشان دادند. این یافتهها بر نقش کلیدی اقدامات حفاظتی و بهبود اکوسیستم در ارتقای پوشش گیاهی و پایداری مراتع تأکید دارد. بر این اساس، پیشنهاد میشود در برنامههای مدیریتی آینده، از ترکیب روشهای مختلف از جمله نهالکاری و بذرپاشی بهمنظور بهبود کیفیت و پایداری اکوسیستم مرتعی استفاده شود. | ||
کلیدواژهها | ||
ارزیابی اثربخشی؛ اصلاح اکولوژیکی؛ تکنیکهای مدیریتی؛ حوزه آبخیز ورکباد؛ مدیریت پایدار مراتع | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 86 |