
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,878 |
تعداد مقالات | 74,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,876,120 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,235,226 |
رنج و رستگاری: توجیه مجازات بهمثابۀ «تطهیر و کفارة سکولار» | ||
مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی | ||
دوره 54، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 457-439 اصل مقاله (332.59 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqclcs.2025.384752.1953 | ||
نویسنده | ||
علی صابری تولائی* | ||
استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
با افول پیامدگرایی و راهبردهای آن بهعنوان رایجترین نظریة مجازات در دو قرن اخیر، اینک عدالت کیفری در بحران توجیه بهسر میبرد. این افول ناشی از تردیدهای عملی در کارامدی بازدارندگی و بازپروری و نقدهای نظری ناظر بر نگاه ابزاری پیامدگرایی به بزهکار و بیتوجهی به عاملیت اخلاقی انسان است. همزمان، نظریة رقیب، سزاگرایی، میکوشد تا خلأ توجیه را با ارجاع به خیرهای ذاتی و غیراتفاقی ترمیم کند؛ خیرهایی که بزهکار را به ابزار صرف تقلیل نمیدهند و از کرامت اخلاقی محروم نمیکنند. برخی از این سزاگرایان چنین مزایایی را در الگوی مذهبی مواجهه با خطاکاران (گنهکاران) که بر تطهیر و کفاره متکی است، جستوجو میکنند. مشکل اینجاست که این الگو با جوامع لیبرال مبتنی بر خودآیینی، فردگرایی و تکثرگرایی سازگار نیست. برای حل این مشکل، این نظریات به بازطراحی و سکولارسازی کفاره و تطهیر میاندیشند، بهنحوی که قالب سنتی حفظ و با محتوای لیبرال ترمیم شود. نتیجة ادعایی، الگویی از مجازات است که در عین کارامدی اجتماعی، «هدف فینفسه بودن» و «عاملیت اخلاقی» انسان را محترم بشمارد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بازخوانی انتقادی این طرح و بررسی میزان توفیق آن میپردازد. ماحصل بررسی، تردید در توفیق این اقتباس است؛ اولاً این طرح به تفکیکناپذیری نهادهای تطهیر، کفاره و توبه از جماعت سنتی مبتنی بر اقتضائاتی مثل وحدت و عینیت هنجاری بیتوجه است؛ ثانیاً ناسازگاری این نهادها با جامعة لیبرال مبتنی بر خودآیینی و تکثر را نادیده میگیرد. بنابراین نه به مبدأ توجه کافی دارد و نه مقصد. | ||
کلیدواژهها | ||
پیامدگرایی؛ تطهیر؛ توجیه مجازات؛ سزاگرایی کفاره | ||
مراجع | ||
منابعالف) فارسی
https://iranjewish.com/binesh/Binesh4-1.htm.
ب) انگلیسی
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 155 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 100 |