
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,878 |
تعداد مقالات | 74,135 |
تعداد مشاهده مقاله | 137,878,668 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,237,398 |
سرقت رایانهای در رویارویی با دسترسی غیرمجاز به دادههای رایانهای در حقوق کیفری ایران، انگلستان و وِیلز | ||
مطالعات حقوق تطبیقی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 تیر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcl.2025.384374.634691 | ||
نویسنده | ||
امیر اعتمادی* | ||
استادیار گروه حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشکده حقوق دانشگاه قم، ایران، قم | ||
چکیده | ||
در جرم سرقت بهطور سنتی اموالی ربوده میشوند که محسوس هستند و بهمثابهی مال عینی (ملموس) تلقی میشوند، اما پیشرفتهای بشری، بهویژه در حوزهی فناوری اطلاعات، موجب شکلگیری اطلاعاتی شده است که دیگر روی برگههای کاغذی نگاشته نمیشوند، بلکه در فضاهایی مانند دیسکهای سخت موجود در رایانهها ذخیره میشوند. چنین دادههایی که در بسیاری از موارد از ویژگی مالیت نیز برخوردار هستند، بهمنزلهی مال ناعینی (ناملموس) در نظر گرفته میشوند. در حقوق کیفری ایران، جرایمِ سرقت مرتبط با رایانه و دسترسی غیرمجاز در راستای حمایت کیفری از دادههای مذکور پیشبینی شده است، ولی بررسی رویکرد قانونگذار ایرانی روشن میسازد که برخی نقصها، ازجمله عدم وضوح در تفکیک برخی اجزای سازندهی عنصر مادیِ سرقت رایانهای و عدم تصریح به لزوم مشروع بودنِ دادههای رایانهای متعلق به دیگری در هر دو جرم، در آن یافت میشوند. در مقابل، در حقوق کیفری انگلستان و وِیلز، اطلاعات در زمرهی اموال به شمار نمیآیند و سرقت اطلاعاتْ جرم قلمداد نمیشود، اما در شرایطی که کسی درصدد برآید تا به دادههای رایانهای بهطور غیرمجاز دسترسی حاصل کند، ممکن است زیر عنوان مجرمانهی دسترسی غیرمجاز به دادههای رایانهای تعقیب شود؛ جرمی که بهوضوح مطلق محسوب میشود. بر این اساس، مقالهی حاضر، با تحلیل عنصرهای سازندهی جرایمِ سرقت رایانهای و دسترسی غیرمجاز به دادههای رایانهای در نظامهای کیفری پیشگفته، راهکارهایی نظیر تصریح جداگانه به رفتار مجرمانه و نتیجهی حاصله در سرقت رایانهای و نیز مقید ساختن اطلاق دادهها به مشروع بودن آنها را به قانونگذار ایرانی پیشنهاد کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
دادههای متعلق به دیگری؛ سامانههای رایانهای یا مخابراتی؛ دسترسی غیرمجاز؛ رونوشت گرفتن از دادهها؛ بُرش دادهها | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 112 |