پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,878 |
| تعداد مقالات | 74,135 |
| تعداد مشاهده مقاله | 137,881,468 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 107,242,841 |
تأملی در معافیت پدر از قصاص فرزندکشی بر مبانی نگاه انسان معاصر به جایگاه فرزند و حقوق او | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| دوره 58، شماره 1، شهریور 1404، صفحه 47-62 اصل مقاله (649.98 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2025.388383.669784 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدیه غنی زاده* 1؛ مصطفی جباری2 | ||
| 1استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از قوانین اسلامی که ممکن است در بدو امر در تناقض با حقوق بشر به شمار رود، حکم معافیت پدر از قصاص فرزندکشی است. نظر به ضرورت بررسی مسئله، پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی و با نگاه به پیشینه حکم، به تبیین و بررسی آن پرداخته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اولاً حکم معافیت پدر از مجازات فرزندکشی، حکمی حکومتی و منطبق با مصالح جامعه عرب صدر اسلام به شمار می رود. ثانیاً امروزه تحول شرایط عرفی، تغییر این حکم بر مبنای مقتضیات جامعه امروز را اقتضا می نماید. ثالثاً نظر بر آنکه اصل در قتل عدوانی و عمدی، قصاص است، رجوع به حکم لزوم قصاص در جنایت فرزندکشی، ضروری و متکی بر مبانی حقوق بشری اسلام به شمار می رود. رابعاً با لحاظ آمار رو به تزاید فرزندکشی، قصاص به عنوان مجازات اشد، سیاستی بازدارنده در جهت تکریم حق حیات بشر و حق امنیت اجتماع است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فرزندکشی؛ پدر؛ قصاص؛ حق حیات؛ حقوق فرزند؛ حکم حکومتی | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن بابویه، محمد بن علی (1413). من لا یحضره الفقیه. جلد 4، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
ابن قدامه، عبدالله (1405). المغنی. جلد 9، بیروت:دار الفکر.
ابن هبه الله، عبدالحمید] ابن ابی حدید [ (بی تا). شرح نهج البلاغه. جلد 20، قم: اسماعیلیان.
اعلامیه جهانی حقوق بشر.
انصاری، قدرت الله (1429). موسوعة أحکام الأطفال و أدلتها. جلد 3، قم: مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام.
بجنوردی، سید محمد (1401). قواعد فقهیه. جلد 1، تهران: موسسه عروج.
بحرانی، یوسف بن احمد (1405). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة. جلد 14 و 23، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
برو، توفیق (1422). تاریخ العرب القدیم. بی‌جا:دار الفکر.
جبّاری، مصطفی؛ صابریان، بهروز (1393). تک فرزندی، مصداق سوء استفاده از حق. مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره 11.
جمشیدی راد، محمد صادق؛ سیفی، مریم (1400). لزوم بازنگری در حکم عدم اجرای قصاص پدر در قتل عمدی فرزند از مجرای فقه پویا و اصلاح قانون مجازات اسلامی. فقه و اصول، 4 (16).
جواد علی (1422). المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام. جلد 9 و 10، بی‌جا:دار الساقی.
جوانبخت، سپهر؛ مسعودیان، مصطفی (1402). ویژگی‌ها و ضوابط تشخیص احکام قضایی و حکومتی در فقه اسلامی. پژوهش نامه فقه اجتماعی، شماره 1.
حسینی شیرازی، سید محمد (1428). من فقه الزهراء علیها السلام. جلد 1، قم: نشر رشید.
حلّی، حسن بن یوسف حلّی (بی تا). تذکرة الفقهاء. قم: موسسه آل البیت علیهم السلام.
ذوالفقار طلب، مصطفی؛ جمالی، محمد. قصاص پدر و مادر در برابر قتل عمدی فرزند از دیدگاه مذاهب اسلامی. دو فصلنامه فقه مقارن، 1 (2).
روحانی، سید صادق (1414). فقه الصادق علیه السلام. جلد 26، قم:دار الکتاب.
روزنامه ایران، شماره 8512، پنجشنبه 28 تیر 1403.
زندی، مهدی؛ هنرجو، محسن (1402). بررسی چرایی عدم قصاص پدر، به سبب قتل فرزند در حقوق کیفری ایران؛ با توجه به جایگاه حقوق کودکان. فصلنامه علمی تخصصی پاسخ، 8 (29).
شیرازی، ابراهیم بن علی (بی تا)، المهذب فی فقه الامام الشافعی. جلد 3، بی‌جا:دار الکتب العلمیة.
طبرسی، فضل بن حسن (1415). مجمع البیان فی التفسیر القرآن. جلد 1، بیروت: موسسة الأعلمی للمطبوعات.
طوسی، محمد بن علی (1408). الوسیلة الی نیل الفضیلة. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
عاملی، زین الدین بن علی (1410). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه. جلد 10، قم: کتابفروشی داوری.
ــــــــــ (1413). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام. جلد 15، قم: مؤسسة المعارف الاسلامیة.
عاملی، محمد بن حسن (1409). تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة. جلد 21، 26، و 29، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
عمید زنجانی، عباس علی (1421). فقه سیاسی. جلد 2، تهران: انتشارات امیر کبیر.
غنی زاده، مهدیه (1401). بررسی فقهی قابلیت فسخ تزویج ولایی کودک، مطالعات جنسیت و خانواده، 10 (2).
ــــــــــ (1399). کودک همسری از دیدگاه فقه اسلامی و نظام حقوق ایران. قم: انتشارات آراسته.
قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، 1399.
قرشی، علی اکبر (1412). قاموس قرآن. جلد 1، تهران:دار الکتب الإسلامیة.
کاسانی، ابوبکر بن مسعود (1406). بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع. جلد 7، بی‌جا:دار الکتب العلمیة.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی. جلد 5، تهران:دار الکتب الاسلامیة.
لنکرانی، محمد فاضل (1421). تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة-القصاص. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام.
مجلسی، محمد باقر (1410). بحار الانوار. جلد 100، بیروت: مؤسسة الطبع و النشر.
مرعشی نجفی، سید شهاب الدین (1415). القصاص علی ضوء القرآن و السنة. جلد 1، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
مروج جزایری، سید محمد جعفر (بی تا). منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة. جلد 6، بی‌جا:دار الکتاب.
مکارم شیرازی، ناصر (1424). کتاب النکاح. جلد 2، قم: انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع).
میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی.
نائینی، میرزا محمد حسین (1424). تنبیه الامة و تنزیه الملة. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
نجفی، محمد حسن (بی تا). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. جلد 28 و 42، بیروت:دار إحیاء التراث العربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 133 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 71 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب